Anton-Phaolo, SJ
Ngoại tình là một đề tài nóng
bỏng, là đầu mối của bao nhiêu lời dèm pha đàm tiếu. Ngoại tình đồng
nghĩa với bội phản, với đam mê, với bạc tình bạc nghĩa. Ngoại tình đánh
mất niềm tin, làm đổ vỡ gia đình, tạo gương xấu trong cộng đoàn.
Mỗi lần nghe lại câu chuyện
người phụ nữ ngoại tình, tôi lại thấy ấm ức. Ấm ức vì tôi luôn luôn tò mò
muốn biết Chúa Giê-su viết điều gì trên mặt đất. Ấm ức vì tại sao trong
vụ án ngoại tình sôi nổi ồn ào như thế, mà rốt cuộc chẳng có chuyện gì xảy
ra. Ấm ức vì nếu người đàn bà bị “bắt quả tang đang ngoại tình,”
thì tại sao chỉ một mình nàng bị lôi ra công đường, thế còn tình nhân của
nàng ở đâu?
“Thưa Thầy, trong sách
Luật, ông Mô-sê truyền dạy chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà này. Còn
Thầy, Thầy nghĩ sao?” Hành động của những ngưòi bắt và tố cáo người
phụ nữ này, thoạt nhiên có vẻ như là đang làm chuyện đúng đắn, bảo vệ
thuần phong mỹ tục. Nhưng thật ra đây chỉ là cái bẫy giăng ra để hại Đức
Giê-su. Này nhé, chiếu theo luật Mô-sê, thì người ngoại tình và tòng phạm
phải xử tử bằng hình phạt ném đá (Lv 20: 10, Đnl 22:22-24). Nhưng theo
luật của chính quyền thống trị Rô-ma thì người Do thái không có quyền lên
án tử hình.
Vậy, nếu Đức Giê-su đồng ý với
các kinh sư và luật sĩ, thì ngài sẽ gặp rắc rối với chính quyền. Những kẻ
chống đối ngài sẽ báo cáo rằng ngài muốn xách động quần chúng. Còn nếu
ngài không tuyên án, thì ngài gặp rối với những nhà mô phạm đạo đức. Họ
sẽ tuyên truyền rằng ngài chỉ là một rab-bi (thầy giảng) giả hiệu, vì nếu
là bậc thầy chân chính thì đương nhiên phải gìn giữ kỷ cương . Các kinh
sư và những người Biệt phái rất hả hê vì họ nắm chắc phần thắng. Đằng nào
cũng chết. Ra lệnh ném đá thì bị mang tiếng là bất nhân bất nghĩa, nói
một đàng làm một nẻo. Còn tha bổng thì lại là bất trung bất tín, đi ngược
lại với giáo huấn của Mô-sê. Giữa luật Rô-ma và luật Mô-sê, ngài chọn
đường nào?
Đúng là một chiếc ná bắn hai
con chim. Người phụ nữ bị bắt chẳng qua chỉ là cái cớ để họ xét xử Đức
Giê-su. Biết rõ lòng họ, Đức Giê-su chẳng buồn đáp lại câu hỏi khiêu
khích: “Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?” Ngài im lặng cúi xuống viết trên
đất. Viết những gì? Có người cho rằng, Đức Giê-su đã vạch tội của họ
trên nền đất. Người khác nghĩ rằng, Đức Giê-su im lặng ngồi vẽ lung tung
là thờ ơ với âm mưu của họ.
Dù sao, sự im lặng này làm tất
cả mọi người đều hồi hộp. Rõ ràng là Đức Giê-su đang tỏ thái độ bất hợp
tác. Vì họ cứ hỏi mãi, nên ngài ngẩng đầu lên và bảo: “Ai trong các
ông sạch tội, cứ lấy đá ném chị này trước đi! ” Và rồi chuyện kể
rằng, mọi người lần lượt bỏ đi, đám đông tự giải tán.
Chỉ có hai cách để trả lời câu
chất vấn của Đức Giê-su. Một là nhận lỗi và xin tha thứ. Hai là lặng lẽ
rút lui. Vì đám đông không dám, hoặc không muốn đối diện với tình trạng
tội lỗi của mình, họ đã từng người một quay lưng bỏ đi. Họ không có lòng
thương xót người phụ nữ lầm lỡ nên họ đã mất đi một cơ hội chứng kiến lòng
xót thương của Đức Giê-su. Thánh Âu-tinh nhận xét : “Tất cả những kẻ tố
cáo đều rút lui, chỉ còn lại hai người : một con người yếu hèn và một Đấng
đầy lòng thương xót.”
Đúng ra họ nên ở lại. Người phụ
nữ đã ở lại, và chị nhận được lòng thương xót. Đức Giê-su, với sự cảm
thông cho thân phận yếu hèn của con người, đã ban cho chị ơn tha thứ và
bình an. Người phụ nữ không phải là vô tội. Đúng theo Luật, chị đáng phải
chết. Nhưng Đức Giê-su không xử với chị bằng lý, nhưng bằng tình: “Chị
về đi; từ nay đừng phạm tội nữa! ” Chính cách đối xử nhân ái đầy tình
người đó đã động viên chị và cho chị một khởi đầu mới.
* * * * *
Bạn thân mến,
Đức Giê-su đã để cho người phụ
nữ ngoại tình ra về với lòng thanh thản. Ta có thể trách ngài là quá dễ
dàng với người phụ nữ ấy. Lỡ ngựa quen đường cũ thì sao ? Ngài đã không
dùng Luật Mô-sê để cầm buộc chị như xã hội và tôn giáo đòi hỏi. Nhưng
ngài đã dùng luật của tình thương để giải thoát chị khỏi ách nô lệ của tội
lỗi.
Hình phạt có thể làm người ta
sợ. Công lý có thể làm cho người ta e dè. Nhưng chỉ có tình thương mới
biến đổi phận ngưòi. Chỉ có lòng thương xót cảm thông mới cho con người
động lực đứng lên sau bao lần quỵ ngã. Đức Giê-su đã dùng tình thương chứ
không phải công lý để cảm hóa người phụ nữ kia, cũng như ngài đã từng làm
với Za-kêu, với Lê-vi, và với bao người tội lỗi khác. Ngài đã nhìn họ với
ánh mắt xót thương, thông cảm, chứ không phải bằng cái nhìn xét nét, bắt
bẻ.
Lòng thương xót của Đức Giêsu
làm tôi nhớ đến câu chuyện của một người chồng đối xử với người vợ ngoại
tình của ông. Câu chuyện xảy ra tại một hải đảo thuộc nước Italia, dân
chúng qui định: nếu một người đàn bà bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình,
người ta sẽ buộc cổ người đàn bà này vào một tảng đá lớn, và quẳng xuống
biển cho chết chìm.
Vào một ngày nọ, có một người
đàn bà bị bắt quả tang về tội này, bà sẽ bị xử theo qui định. Nhưng đến
ngày xử mà người chồng vẫn còn đang đánh cá ở ngoài khơi, cho nên dân làng
phải gia hạn thêm vài ngày nữa. Người ta đã gia hạn nhiều lần nhưng vẫn
không thấy người chồng trở về. Cuối cùng, họ phải đưa người đàn bà ấy đến
một vùng biển sâu, cột một tảng đá lớn vào cổ, rồi đẩy bà xuống nước.
Nhưng lạ lùng thay, hôm sau mọi
người đều kinh ngạc thấy người đàn bà xuất hiện trong làng.
Thì ra, người chồng đã hay biết
tất cả những gì xảy ra cho vợ mình. Thay vì trở về chứng kiến bản án khắc
nghiệt, ông ta tìm cách ở lại ngoài khơi, với hy vọng kéo dài cuộc sống
cho vợ. Và đến ngày xử án, ông đã đến núp sau một ghềnh đá lớn. Khi
người ta vừa ném bà xuống biển, ông đã lặn xuống nước đón lấy bà, tháo gỡ
tảng đá ra và đưa bà về nhà. Ông đã không về hùa với dân làng để kết án
vợ mình nhưng thay vào đó ông đã tìm cách cứu sống bà và mở ra cho bà một
cuộc sống mới.
* * * * *
Bạn thân mến,
Thiên Chúa của chúng ta là thế
đó! Dù con người bội phản, Thiên Chúa vẫn trung thành với giao ước Người
đã thiết lập với con người từ đời nọ đến đời kia. Giao ước qua No-ê, qua
A-bra-ham; giao ước qua Mô-Sê, qua nhà Đa-vít. Ngay cả khi những giao ước
này đã bị chối bỏ, Thiên Chúa vẫn không ngừng tìm kiếm và thiết lập một
giao ước mới với con người. Giao ước này không dựa trên Luật, nhưng trên
tình thương được ghi khắc trong tâm hồn mỗi người như ngôn sứ Giê-rê-mi-a
đã loan báo. Và giao ước này được ký kết bằng chén cứu độ của Đức Giê-su
Ki-tô qua mầu nhiệm tử nạn và phục sinh của ngài.
Mỗi lần tĩnh tâm tôi có những
quyết tâm làm việc này, việc nọ để hy sinh hãm mình, để cố gắng thay đổi
cuộc sống. Nhưng rồi thực tế ập đến. Có thể tôi đã không làm trọn vẹn lời
cam kết. Có thể tôi đã ngã lòng vì nói dễ hơn là làm. Có thể tôi đã cố
gắng hết sức nhưng vẫn còn nhiều bất cập.
Nhưng quan trọng hơn không phải
là tôi đã hay đang làm được gì, nhưng Chúa đang thấy gì nơi tôi? Chúa
đang ao ước điều gì cho tôi?
Điều may mắn là chúng ta có một
Đấng Cứu Thế luôn đối xử với chúng ta bằng tình. Nếu Người cứ dùng lý mà
xử, thì thử hỏi ai trong chúng ta lại chẳng có lỗi. Nếu Chúa trách tội
nào ai rỗi được!
Chắc hẳn trên đường đời, chúng
ta còn nhiều vướng mắc, nhiều tội lỗi. Nhưng tin tưởng vào một Đấng giàu
lòng thương xót, Đấng sẵn sàng tha thứ hơn là lên án, xin mời bạn cùng với
tôi, chúng ta cùng đến với Đấng sẵn sàng quên hết quá khứ của chúng ta.
Nếu đã lâu lắm bạn chưa xưng tội, hãy đến với bí tích Hòa giải để được
lãnh nhận ơn tha thứ. Hãy đến với tòa giải tội để lòng mình được thanh
thản bình an. Và để một lần nữa được nghe lời khích lệ của Chúa Ki-tô : “Tôi
không kết án bạn; hãy về đi và từ nay đừng phạm tội nữa! ”
* * * * *
Bạn thân mến,
Ngoại trừ Đức Giê-su, chẳng ai
có tư cách để ném đá người phụ nữ kia. Thế nhưng, ngài đã chọn để gánh
lấy tội của người phụ nữ ngoại tình, và chết thay cho chị trên thập giá.
Ngài cũng chọn để gánh lấy tội của bạn và tôi, và tha bổng cho chúng ta
bằng chính giá máu của ngài. Ôi tình yêu cao cả! Ôi lòng thương xót
tuyệt vời!
Ước gì chúng ta biết chạy đến
cùng Giê-su trong sự vấp ngã của chúng ta. Ước gì lòng thương xót của
ngài thay đổi cuộc sống chúng ta. Ước gì sự thông cảm của ngài là động
lực giúp chúng ta vươn lên, vượt thắng cám dỗ và tội lỗi.
Lạy Chúa, tất cả chúng con cũng
như người phụ nữ này. Chúng con là những người tội lỗi không có tư cách
cầm đá ném kẻ khác. Xin tha tội chúng con như chúng con cũng tha cho
những người có lỗi với chúng con. Xin Chúa thanh tẩy chúng con trong tình
thương của Ngài để chúng con một lần nữa được thoát khỏi ràng buộc của tội
lỗi và có sức mạnh để chống trả cám dỗ. Xin đổi mới trái tim chúng con để
chúng con biết xót thương nâng đỡ anh em mình như Chúa đã thương xót chúng
con. Amen!