Lời
giới thiệu của người dịch:
Bạn
nghĩ ǵ về cuộc đời của các tu sĩ và ơn gọi của họ? Chắc một số trong chúng
ta cho rằng Thiên Chúa chọn họ v́ họ đạo đức hơn người. Số khác lại nói họ
đi tu v́ muốn trốn sự đời, v́ chẳng được như ư. Người th́ nghĩ đi tu sướng
lắm cơ, có chức có quyền. Người khác chẳng ngại nói thẳng, “Các vàng em cũng
chẳng dám. Thời buổi này Cha Cụ là bia cho người ta rủa. Xem đấy, có lắm cụ
lợi dụng sự tin tưởng để làm bậy khiến cả giáo hội bị vạ lây.” Dù muốn dù
không, các quan điểm trên thỉnh thoảng cũng phản ánh một chút sự thật. Nhưng
tôi không muốn bàn về những huyền thoại kể trên. Tôi chỉ muốn các bạn cùng
tôi nghĩ về một điểm: ơn gọi dù ở dưới bất cứ h́nh thức nào, độc thân, lập
gia đ́nh hay đời tu, là một món quà của Thượng Đế. Đến một giai đoạn nào đó
trong cuộc sống, bạn và tôi đă phải dừng chân phiêu bạt mà tự hỏi tôi nên
làm ǵ và đâu là con đường tôi phải đi. Dễ nhưng thật khó, v́ khổ một nỗi là
ơn gọi của ta thường ẩn nấp và ta thường phải suy tư nhận định thật nhiều
trước khi nhận ra nó. Chẳng phải v́ Thiên Chúa muốn chơi tṛ kiếm t́m hay
mèo vờn chuột với nhân loại, nhưng thế giới ta sống hôm nay đă có quá nhiều
sôi động làm ḷng ta chẳng tịnh đủ mà nhận ra bông hoa thật đẹp mà Người đặt
để trong đời ḿnh.
Giống như bạn và tôi, Kevin Dyer, một tu sĩ Ḍng Tên tỉnh Ḍng Missouri cũng
trải qua những ưu tư ấy. Cuộc đời và quá tŕnh nhận định của anh chẳng mang
dáng dấp của một bi kịch hay một tiểu thuyết. Trái lại, nó rất thường, rất
đời và rất gần gũi với mỗi người chúng ta. Mời bạn cùng tôi đọc những ǵ anh
viết. Biết đâu qua những tâm sự mộc mạc của anh, ta có thể t́m được một ngôn
ngữ khi t́m kiếm điều ḿnh khát khao.
San
Jose, July 27, 2004.
Trần M Quân, sj
• • •
Giêsu
– Chính Lộ Ngàn Đời
Măi đến khi vào đại học, tôi cũng chả bao giờ nghĩ rằng sẽ có
một ngày bước vào nhà ḍng. Vài người quen thỉnh thoảng nói tôi nên đi tu v́
theo họ trông tôi giống cha cụ ra phết. Tại sao họ nghĩ như thế th́ có
trời mới hiểu. Bà nội tôi âm thầm mơ ước dùm tôi và chẳng những thế, bà
c̣n đêm ngày cầu nguyện cho ơn gọi của tôi nữa. Sự kiên tŕ của bà khiến
tôi lo âu v́ dường như trong quá khứ, bà cầu ǵ được nấy. Vô h́nh chung
trong thời gian đó, tôi cố tâm nghĩ và cầu mong cho lời xin của nội không
thành sự.
Rời ngưỡng cửa phổ thông, tôi được tuyển vào một trường đại
học Ḍng Tên. Cảm giác bâng khuâng của những hôm đầu xa nhà như vẫn c̣n
quanh quất đâu đây. Thật thế ư, tôi đă là một người lớn? Cũng tại nơi ấy,
ḷng quyết tâm bỏ lại cuộc sống êm đềm, sự tự do và gia đ́nh của các tu sĩ
Ḍng Tên đă thực sự đánh động nhiệt huyết tuổi trẻ trong tôi. Thế rồi tôi
bắt đầu mơ mộng được trở thành một người như họ.
Hẳn bạn cũng đồng ư với tôi là giới trẻ chúng ḿnh rất nhiệt
t́nh trong mọi sự, nhưng cũng dễ đổi thay. Ngày nắng ngày mưa là chuyện
thường trong đời chúng ta. Thế nên tôi lang thang hết ngành này đến ngành
khác, lập bao kế hoạch vĩ đại cho riêng ḿnh, cũng bồ bịch lung tung và cũng
trải qua những giây phút bốc đồng chẳng ai hiểu rồi. Ư tưởng trở thành linh
mục dẫu ẩn khuất đâu đó trong hồn đă bị xóa tan nhanh chóng bởi những mộng
đẹp khác của tuổi dậy th́. Mải miết kiếm t́m, hơn một lần tôi tự hỏi đến bao
giờ ḿnh mới thực sự ổn định và cam kết với bản thân một điều ǵ đấy rơ ràng
hơn. Bất giác, tôi thấy đời ḿnh lông bông quá.
Rồi những năm ấy cũng qua đi, v́ chưa sẵn sàng lắm trong hành
tŕnh vào đời, tôi quyết định học tiếp. Trường luật Hoa Thịnh Đốn đă trở
thành trạm dừng thứ hai. Nói cho đúng, tôi học hành chẳng đến nỗi tệ, điểm
trung b́nh toàn khoá thuộc loại top ten, thế nhưng ḷng tôi xao động quá. Có
thật luật sư là người tôi muốn trở thành? Tại sao tôi chẳng thấy b́nh an?
Những chiều ưu tư về tiếng nói của tâm hồn, tôi lững thững vào nhà nguyện
trường Đại Học Georgetown để mặc những gịng nước mắt lăn dài trên má mà
thầm thĩ, “Chúa yêu, thật ra Chúa muốn con làm ǵ? Dẫn con đi lạy Chúa.”
Cũng trong thời gian này, cuốn sách về cuộc đời của Đức Giáo Hoàng Gioan
Phaolô Đệ Nhị đă là bạn đồng hành của tôi. Ngỡ ngàng trước sự tận hiến không
ngừng cuộc đời của Ngài cho Thiên Chúa, ước mơ hiến dâng một lần nữa trở về
trong ḷng. Tôi ngẫm suy về những ǵ đă qua và bắt đầu hiểu ra điều ǵ đă
gặm nhấm hồn tôi khiến tôi măi ngại ngần.
Thật vậy, đời sống đạo của tôi bấy giờ xem ra khá lạ: bề
ngoài có vẻ rất chân thành, rất đạo đức, nhưng bên trong lại thờ ơ, trống
rỗng. Tôi cảm nhận có một cái ǵ đó thật tốt, thật xác đáng, thật đẹp, nhưng
lại luôn để nó vuột khỏi tầm với v́ ḷng tin và đức mến của tôi quá nhỏ
nhoi. Dường như Thiên Chúa tiếp tục cho tôi một cơ hội qua lời mời gọi bước
đi trên con đường dẫn tôi đến sự b́nh an nội tâm. Ngài chẳng ép uổng tôi mà
trái lại, luôn cho phép tôi từ chối hay chấp nhận nó. Sự bấp bênh của đời tu
khiến tôi hăi sợ nhưng tiếng th́ thầm chân t́nh của Con Tạo măi vẳng bên
tai, “Nếu Cha chờ con ở chốn này, th́ cớ ǵ con phải âu lo?” Thế đó, tôi
buông súng đầu hàng trước Thiên ư và ơn gọi bắt đầu bén rễ.
Nói như vậy chẳng có nghĩa là đời tu của tôi được trải thảm
đỏ đâu. Năm đầu trong nhà tập đă mang lại cho tôi không ít phiền muộn. Chẳng
hợp với ai, bất giác tôi trở nên kẻ ngoài lề. Tệ hơn nữa, việc cầu nguyện đă
thành một gánh nặng v́ tôi cảm thấy ḿnh không nói được ngôn ngữ của Giêsu
và bởi đó, chẳng thể nghe tiếng Ngài.
Tôi bắt đầu lăng đăng với tư tưởng có thật Ḍng Tên là địa
chỉ mà Giêsu muốn gửi tôi tới? Quá bối rối và hồn luôn trĩu nặng với ưu tư,
tôi trở nên như trẻ thơ khóc ṛng bên ngực mẹ, “Ôi lạy Chúa, nếu trở nên một
tu sĩ Ḍng Tên là điều Chúa muốn th́ xin cho nó thành sự, bằng nếu không th́
xin chỉ cho con con đường con phải bước. Chúa yêu, tự đáy thẳm tâm hồn, Chúa
thấu rơ là con chỉ muốn làm vui ḷng Chúa.”
Sang năm thứ hai, Cha Giám Tập gửi tôi đến một cộng đoàn để
dạy học trong vài tháng. Chính tại đó, tôi dần dà thấy được ư nghĩa của đời
tu và giá trị của dâng hiến. Thú thật với các bạn, quá tŕnh nhận định ư
Chúa của tôi chưa bao giờ quá phức tạp hay quá diệu kỳ. Tất cả đơn giản như
chèn một miếng gỗ vuông vào một lỗ tṛn trên mặt đất. Thiên Chúa làm việc
thật giản dị. Chỉ có điều là Ngài ra tay vào giờ Ngài muốn theo cách Ngài
chọn, nhưng ḷng ta lại muốn Ngài làm theo ư và thời điểm của ta. Ta muốn
Chúa trả lời mọi câu hỏi ngay tức khắc trong khi Chúa thấu rơ điều ǵ quan
trọng và hữu ích hơn cho phần rỗi của con người.
Mọi dấn thân cần được tôi luyện, mọi ơn gọi cần qua hun đúc.
Thiên Chúa trao cho chúng ta những lời mời gọi khác nhau và Ngài ban ân sủng
cần thiết để ta bước đi trên con đường Ngài muốn. Dễ đó nhưng không đơn giản
lắm đâu, bởi đường về núi Thánh thường nhỏ hẹp và lắm chông gai. Thời gian
nhận định ơn gọi ở nhà tập của tôi đă là thời gian tôi để Ngài tỉa xén. Thú
thật có những cú cắt làm ḷng tôi đau thắt. Quả vậy, nếu như trước đây, ước
mơ của tôi thật nhiều và dễ đổi thay th́ nay Ngài muốn tôi chọn một với ḷng
chân thành và trí kiên quyết. Ngài gửi nhiều thử thách đến trong đời tôi để
tôi trau luyện ước mơ của ḿnh. Thánh Tôma Aquinô đă chẳng nói, “Những kẻ có
được điều ḿnh muốn mà không qua sự cố gắng th́ sẽ ǵn giữ chúng với trái
tim thờ ơ, kém nồng cháy” đó sao?
Tôi chẳng dám nghĩ về sự bền đỗ trong đời tu như là một thành
tích cá nhân, bởi nếu thế th́ tôi đă nghĩ quá nhiều về ḿnh mà quên đi ân
huệ của Thiên Chúa. Tôi cũng chẳng dám cho rằng Thiên Chúa chỉ chọn những ai
có ḷng đạo đức hoặc chí ít tiến triển nhiều trên đường đạo đức để cho họ
làm linh mục hay tu sĩ nam nữ. Dù là ai mặc ḷng, ta măi là kẻ bất toàn
nhiều yếu đuối. Thần Khí của Chúa Thánh Thần thổi nơi Ngài muốn và lắm khi
dẫn ta đến những chốn thật lạ. Ngài khát khao ta quên ḿnh đi một tư trong
từng bước theo Ngài. Sẽ có lúc ḷng ta chợt buồn tênh và trời kia xem ra phủ
bằng nhiều mây xám, nhưng liệu ta có can đảm nhận ra Ngài như chính lộ ngàn
đời, như mặt trời miên viễn luôn xua tan bao ảm đạm của đời thường? Nếu ta
tin và dấn thân th́ Chúa sẽ không ngại biến đổi ta và làm cho ta nên thánh.
Kevin Dyer, s.j.
Trần Minh Quân, s.j.
•
Thập Giá của
đời thường
- Kevin Dyer, SJ
•
Hành Hương
- Thomas Flanagan, SJ