Tiến Tình Nhận Ðịnh dựa trên
Tuyền Thống Linh Ðạo I-Nhã[1]

NHẬN THỨC rõ điều chúng ta phải quyết định hoặc vấn đề chúng ta cần giải quyết

XEM XÉT kỹ lưỡng những gía trị căn bản (về nhân bản, đạo đức Kitô giáo, tâm linh)

 Qua suy tư, chúng ta nhận thức rõ ràng những giá trị đạo đức nào đang có liên quan bởi những quyết định này (nhận rõ những giá trị) và tự hỏi xem chúng có đáng để chúng ta bỏ công làm việc nhận định này chăng? (phân tích những giá trị)

 
CỐ GẮNG đạt được lòng bình tâm theo linh đạo INhã

 Lòng bình tâm theo linh đạo I-Nhã là trạng thái tự do nội tâm, là sự cởi mở, và quân bằng giúp chúng ta ngay từ đầu không nghiêng về một giải pháp này hay giải pháp kia, nhưng biết lựa chọn nhờ một tiêu chuẩn duy nhất, đem lại điều gì giúp chúng ta thêm lòng yêu mến Chúa và qua đó yêu thương tha nhân trong môi trường sống hàng ngày của chúng ta.

 Bình tâm là một sự tự do trong cân bằng giúp chúng ta có thể quyết định đi theo hướng này hoặc hướng kia tùy theo sự hướng dẫn của Thiên Chúa.  Thật không dễ để đạt được sự bình tâm này. Khi mời gọi chúng ta có lòng bình tâm, thánh I-Nhã muốn mời chúng ta biết đặt để tiến trình nhận định này dưới sự hướng dẫn của Chúa ngay từ lúc khởi sự. 

Tuy thế, bình tâm không phải là một danh từ hoàn chỉnh để diễn đạt ý nghĩa mà thánh I-Nhã muốn, vì nhiều khi nó có vẻ như muốn diễn tả một sự thờ ơ, lãnh đạm.  Ðối với thánh I-Nhã, bình tâm không có nghĩa là không có cảm xúc; cũng không có nghĩa là thờ ơ không quan tâm đến người khác và các hoàn cảnh đang xảy ra.  Bức tượng người lực sĩ ném đĩa là một hình ảnh giúp chúng ta hiểu bình tâm theo linh đạo I-Nhã. Qua hình ảnh những bắp thịt nổi cuộn, căng thẳng sẵn sàng phóng ra những sức lực tiềm tàng bên trong, bức tượng diễn tả được cùng một lúc cả hai trạng thái đối nghịch nhau là ngơi nghỉ và hành động, trạng thái tĩnh và động. Bức tượng như diễn tả người lực sĩ ở trong tư thế sẵn sàng ném cái đĩa đi nhưng vẫn còn đang chờ đợi. Sự bình tâm theo linh đạo I-Nhã đòi hỏi chúng ta có một thái độ giống như người lực sĩ đó. Chúng ta được mời gọi mang trong lòng tình yêu Thiên Chúa bằng mọi cách, nhưng lại cần có một kỷ luật nội tâm để biết chờ đợi, kiềm chế mọi hành động cho đến khi nhận ra được dấu chỉ nơi thánh ý Chúa. 

Nếu không đạt được bình tâm, chúng ta có thể đem vấn đề đến với người linh hướng để được giúp hiểu rõ chúng ta đang gặp khó khăn gì và những buớc đi sắp tới trong việc nhận định. 
 

ÐỂ DÀNH thời giờ cầu nguyện về sự việc đó, để ý xem chúng ta bị lôi cuốn hoặc đưa đẩy theo chiều hướng nào 

Khi đem sự việc vào trong cầu nguyện, chúng ta xin Chúa soi sáng dẫn đưa và cũng xin được biết nhạy cảm để nhận ra chúng ta đang được dẫn đi như thế nào.  

Cũng cần nhấn mạnh thêm ở đây rằng trong tiến trình nhận định, có sự phối hợp của cả ba yếu tố suy luận, cảm xúc và kinh nghiệm tâm linh. Thiên Chúa có thể ảnh hưởng trên chúng ta qua những gì chúng ta suy nghĩ, cũng như qua những cảm xúc an ủi thiêng liêng (consolation) và sầu khổ thiêng liêng (desolation) 
 

QUYẾT ĐỊNH MỘT LỰA CHỌN căn cứ trên kết qủa của cả suy nghĩ “trên đầu” lẫn cảm nhận “trong tim” 

Công việc suy nghĩ “trên đầu” gồm việc đắn đo suy nghĩ tìm những yếu tố có liên quan đến vấn đề cần nhận định, tham khảo ý kiến với một người khác nếu cần, lắng nghe mọi khía cạnh trong cuộc sống của mình (nhu cầu, ước muốn, đam mê, v.v.), và phân tích những thuận lợi và bất lợi của từng trường hợp trong sự lựa chọn đó. 

Công việc cảm nhận “trong tim” giúp ta chấp nhận quyết định đã lựa chọn “trên đầu” mà ta cho là tốt đẹp hơn cả, rồi tìm một sự xác tín trong lòng (affective confirmation), nghĩa là xem xét coi “tim” của chúng ta có thuận với những gì “đầu” đã quyết định hay không.  Nếu sau một thời gian, lòng của chúng ta cảm thấy phấn khởi và tích cực về điều đã lựa chọn (an ủi thiêng liêng theo linh đạo I-Nhã), chúng ta có thể ý tứ tiến hành với sự lựa chọn đó. Nếu thay vào đó chúng ta cảm lấy lòng đầy căng thẳng và tiêu cực (sầu khổ thiêng liêng theo linh đạo I-Nhã), lúc đó nên tạm để yên tiến trình nhận định này cho đến khi chúng ta có thể đạt được một sự hài hòa để cả “đầu” lẫn “tim” cùng thuận với nhau 

Những cảm nhận mà chúng ta đang theo dõi ở đây không phải là những tình cảm hời hợt chóng qua để phản ứng lại trước những sự việc xảy đến hàng ngày, như những đợt sóng nhấp nhô trên mặt biển. Nhưng những cảm nhận trong việc đi tìm một xác tín đó giống như những luồng nước ở sâu hơn, nằm giữa mặt biển và đáy sâu bên dưới. Những cảm nhận này bền bỉ và vững chắc nhờ đó có thể chính xác hơn trong khi nhận định những gì ta đang suy nghĩ.. 

Khi nói đến sự quan trọng của việc xác tín trong lòng (affirmative confirmation), Pierre Wolff  diễn tả một xác nhận mang âm hưởng thần học rất quan trọng trong linh đạo I-Nhã: “Trong khi chúng ta theo tiến trình nhận định, chúng ta dâng những kết qủa do suy luận trí óc cho Chúa Thánh Thần. Nếu Ngài tỏ cho thấy sự đồng ý bằng những dấu chỉ sống động sâu trong tâm hồn chúng ta, chúng ta có thể nói rằng, ở mức độ đó, Chúa Thánh Thần với chúng ta rất ăn ý, và cùng chung đi đến một quyết định. Điều chúng ta mong muốn ở mức độ sâu trong lòng này chính là điều Chúa muốn cho chúng ta: Ý Chúa muốn chính là điều chúng ta quyết định làm.” 
 

THẢO LUẬN điều đó với người linh hướng  

Nhận định được những tác động của Chúa trong lòng thường là một việc làm phức tạp cần được trợ giúp, vì thế chúng ta cần biết chia sẻ những gì xảy ra trong lòng với một người bạn mà chúng ta tin tưởng, một người cố vấn, hoặc một tu sĩ - một người có khả năng giúp chúng ta tin tưởng, kiên nhẫn và bền lòng tìm kiếm và nghe theo lời mời gọi của Chúa. Vì dễ bị sai lầm chúng ta cần giúp đỡ để biết khách quan và thành thật.
 

ĐỐI THOẠI với những ai chịu ảnh hưởng trực tiếp vì những gì chúng ta quyết định 

Rất nhiều trường hợp có những quyết định ảnh hưởng đến vợ hoặc chồng, đến con cái, đến những người thân thương khác nhưng lại là những quyết định đơn phương, không được bàn hỏi trước với những người mà có thể được xem là người trong cuộc. Chẳng hạn những quyết định liên quan đến thay đổi việc làm, bán nhà thay đổi chỗ ở hoặc chăm nom bố mẹ già. Điều rất quan trọng là mỗi khi có một lựa chọn nào quan trọng, chúng ta không tự ý quyết định một mình, nhưng cần cố gắng bàn bạc với những người thân thiết trong cuộc sống chúng ta. 
 

SỐNG với những quyết định của mình một cách can đảm, trong hy vọng và phó thác

 Giai đoạn này đòi hỏi chúng ta phải biết phó thác vào Thiên Chúa và đi đến một quyết định, mặc dù không thấy chắc chắn. Nhiều khi sự sợ hãi và nghi ngờ có thể làm cho chúng ta trở nên tê liệt và làm cho chúng ta lừng khừng không muốn đi đến một quyết định. Là một Kitô hữu, chúng ta được mời gọi sống can đảm và mạnh dạn. Chúng ta phải hành động, dù rằng những lựa chọn trong nhận định có một vài điểm không hoàn toàn rõ ràng, vì nhiều yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Chúng ta được mời gọi phó thác và tin rằng sức mạnh của Thiên Chúa sẽ đem mọi sự đến kết qủa tốt đẹp. Như thánh Phaolô viết trong thư gửi tín hữu Do Thái: ”Chúng ta biết rằng mọi sự đều sẽ tốt đẹp cho những ai yêu mến Thiên Chúa, những ai được mời gọi theo ý định của Người” (8:28) 

Một điều quan trọng nữa chúng ta cần ghi nhớ là sự an ủi và sầu khổ thiêng liêng trong linh đạo I-Nhã chỉ đặc biệt dùng ở trong mối liên hệ của chúng ta với Chúa chứ không áp dụng để nói đến sự vui sướng và đau khổ của cuộc đời. Vì thế một quyết định dù đã được nhận định rõ ràng, vẫn có thể đem lại những thời kỳ cực nhọc và đau đớn, nhưng trong cực nhọc và đau đớn chúng ta lại cảm nhận được một cách sâu xa sự hiện diện của Thiên Chúa và tình thương bao bọc của Ngài. 

Ở đây chúng ta cũng cần nhớ thánh I-Nhã khuyên phải thận trọng không làm một quyết định quan trọng trong khi bị sầu khổ thiêng liêng (LT 318). Theo thánh I-Nhã sầu khổ thiêng liêng là lúc chúng ta cảm thấy xa cách Chúa, lúc chúng ta bối rối và lo lắng.  Thời kỳ đen tối này không phải là lúc thuận tiện để thay đổi ý định mà chúng ta đã có trong lúc tự do và trong an ủi thiêng liêng, thời gian mà chúng ta thấy có đức tin mạnh mẽ, hy vọng, yêu mến và đầy tin tưởng nơi Thiên Chúa.