Chút ǵ để nhớ - 3

Góp ư định giá  

Sau các buổi học nghề nghiệp, cuối khóa lúc nào tham dự viên cũng trả lời các câu hỏi đánh giá Có hay Không, nếu có th́ Xuất sắc, Rất tốt, Tốt, B́nh thường hay Tệ – gọi là giúp ban tổ chức định giá buổi học này, rút kinh nghiệm cho các buổi học sau. Các câu hỏi thường là: 

-  Bạn có hài ḷng buổi học này không?
-  Nội dung buổi học có đáp ứng với nhu cầu thực tế trong việc hành nghề của bạn không?
-  Sau khi học, bạn có đem những điều này áp dụng vào thực tế không?
-  Bạn sẽ giới thiệu buổi học này cho đồng nghiệp của bạn không?
-  Pḥng học, cách tŕnh bày, tài liệu có rơ ràng không?
-  Thuyết tŕnh viên có giải pháp thắc mắc thỏa đáng không, có đáp ứng mong chờ của bạn không?
-  Lần sau bạn muốn chúng tôi tổ chức đề tài nào?

Lúc nào tôi cũng trả lời Có và Xuất Sắc cho các câu hỏi này v́ tôi nghĩ, hơn ai hết, họ biết rơ họ Xuất sắc, Rất tốt, Tốt, B́nh thường hay Tệ, dù công việc họ làm đă được lănh lương – rất cao – nhưng tôi nghĩ khi họ đọc lời phê b́nh Xuất Sắc, nếu họ cảm thấy ḿnh không xuất sắc th́ chắc họ nhột bụng lắm. C̣n nếu họ đọc lời phê b́nh Tệ th́ họ cũng phải hiểu họ tệ ở chỗ nào.   
       Dĩ nhiên trong các buổi học này, người đi học là ông vua. Trước khi đi học, đại diện công ty thường thân chinh đến tận nơi ḿnh làm việc để đưa giấy mời. Các buổi học được tổ chức ở các tiệm ăn, có lúc vừa học vừa ăn, có lúc ăn trước khi học, có lúc học trước khi ăn. Lối tổ chức của họ đă trở thành thói quen: chu đáo quá hơn chu đáo! Họ đoán trước các nhu cầu của ḿnh và t́m cách đáp ứng trước khi ḿnh có... yêu cầu! Như thế chẳng có ǵ để nói, nhưng dù họ đón tiếp có niềm nở thế nào đi chăng nữa, tôi chẳng bao giờ nhớ tên họ, nó đă trở thành nghiệp vụ, họ buộc phải làm như vậy. Trong các tiệm ăn này, thỉnh thoảng gặp người phục vụ ân cần vui vẻ, tôi thường gặp riêng để cho tiền boa dù tiền boa đă được các công ty trả. 
       V́ th́ giờ quá sát sao, khóa Cura Personalis ở New Jersey vừa qua không đủ giờ để các bạn họp lại với nhau để lượng giá buổi học. Thật đáng tiếc. Bây giờ tôi xin trả lời các câu hỏi mà theo lẽ tôi phải trả lời sau các buổi học. 

1-  Bạn có hài ḷng buổi học này không? Có - Xuất sắc. 
       Tôi không thể nào trả lời ngắn gọn hai chữ xuất sắc, rồi copy-paste hai chữ này qua câu trả lời thứ hai như tôi vẫn thường làm. Tôi phải giải thích v́ sao nó xuất sắc. 
       Thú thật, tôi song hành với Đồng Hành nhưng tôi không ở trong phong trào Đồng Hành. Tôi là mẹ, là bà ngoại, tôi không có nhu cầu đi học Cura Personalis nhưng ḷng tôi lúc nào cũng khát khao đem Chúa đến cho con cháu. Tôi nghe danh cha Trí là người có đặc sủng nói chuyện được với giới trẻ, tôi muốn đi để nh́n cách cha tiếp cận, hướng dẫn, dạy dỗ giới trẻ để may ra tôi t́m được một vài ch́a khóa về mở cánh cửa tâm hồn con của tôi, cháu của tôi dù cháu của tôi chỉ mới 4 tuổi. Một động lực khác thúc đẩy tôi đi là tôi muốn thăm Anh Vinh, người tôi thương quư nhưng đến nơi tôi biết Anh Vinh không đi được v́ ba đang đau nặng. Buồn một chút thôi v́ sau đó tôi bị cuốn hút vào mê hồn trận của Liêm trong bài đầu tiên giới thiệu ba ngày học.
       Nếu Liêm làm đại diện công ty để đến mời khách hàng đi dự các buổi học th́ chắc Liêm sẽ bị chủ cho nghỉ việc: “Chị ơi, chị đi buổi học về nghẽn mạch máu tim đi, hay lắm, ăn ngon lắm...” rồi nghẹn lời không nói tiếp được, nếu chủ không cho nghỉ việc th́ cũng đem Liêm về tập huấn để Liêm tập chế ngự cảm xúc trước khi ra quân tiếp.  
       Thế nhưng ở đây, khi nghe Liêm nói lời nhập đề cho buổi học, tôi có cảm tưởng như tôi đang ở trên phi cơ, chờ giây phút đáp xuống mặt đất. Đang ở một vận tốc cao, phi cơ giảm tốc độ nhẹ nhàng từ từ đáp xuống, người ngồi trên phi cơ phải ngồi yên, chờ động cơ tắt máy hẳn mới được tháo dây an toàn, đứng dậy lấy hành lư. Liêm mời gọi tất cả mọi người im lặng, thở sâu, lắng nghe nhịp tim, nhịp máy “fan” điều ḥa không khí, Liêm mời cả những người trong bếp, anh Huy chị Hoa cũng ngưng công việc để nghe Liêm và Liêm dám nói “để nghe Lời Chúa” v́ Liêm xác tín, sau mười lăm năm ở với phong trào Đồng Hành, một ước muốn sâu đậm, mănh liệt trong ḷng Liêm đă bừng dậy, ước muốn này nó chỉ muốn được thoát ra bên ngoài nên những lúc Liêm cầu nguyện th́ chính Chúa muốn Liêm cầu nguyện chứ không phải Liêm cầu nguyện.  
       Giọng Liêm như nghẹn khi Liêm nhắc đến có một ước mơ – có ước mơ là có yêu thương - làm tôi nhớ đến tâm trạng hai lữ hành trên con đường Ê-Mau, họ đang buồn rầu, hoang mang, đi mà không biết đi đâu, bỗng ḷng họ bừng lên khi họ nhận ra t́nh yêu của người vừa đồng hành với họ. Chỉ có t́nh yêu mới làm ḿnh nghẹn lời, nghẹn ḷng. Chỉ có sống thật với t́nh yêu th́ mỗi lần nhắc đến t́nh yêu mới xúc cảm. 
       Tôi phê xuất sắc ở đây v́ Liêm đă có xúc cảm đúng ở đây. 

2- Nội dung buổi học có đáp ứng với nhu cầu thực tế trong việc hành nghề của bạn không? Có - Xuất sắc.  
       Học đi với hành. Tôi không nhắc đến phần học tập ở đây v́ các bạn có thể lên mạng Đồng Hành để học, tôi muốn nói đến phần hành. Khóa học có ba buổi thực tập: làm quen và nói chuyện với ba người mà bạn chưa bao giờ biết, trong một thời gian ngắn nhất, biết về người kia nhiều nhất. 
       V́ biết đây là khóa cho các em trẻ nên tôi không chủ động đi làm quen, để các em chọn trước, khi ai không c̣n ai th́ người đó sẽ là người của ḿnh.  
       Sau khi tŕnh bày phần lư thuyết của từng đề tài, c̣n có phần thực hành đi kèm. Các hướng dẫn viên đă giải thích rơ nên chúng tôi thực hành đúng.  
       V́ phần lượng giá phải ngắn gọn, tôi không thể nào kể hết ba cuộc gặp gỡ tuy ngắn ngủi nhưng lại có quá nhiều chuyện để viết trong bài này. Tôi xin hẹn phần hành này trong một bài viết sau. 

3- Sau khi học, bạn có đem những điều này áp dụng vào thực tế không? Có
       Tôi xin lướt qua câu hỏi này, v́ nếu không đem ra thực hành th́ tôi đă không đi học. 

4- Bạn sẽ giới thiệu buổi học này cho đồng nghiệp của bạn không? Có. 
       V́ sao? 
       Khi ḿnh đă đi dự buổi học th́ ḿnh sẽ thấy buổi học hữu ích hay không để ḿnh đi giới thiệu lại với bạn. V́ ḿnh đă biết hữu ích nên ḿnh không ngại bạn sẽ thất vọng. 
       Cura Personalis có ba khía cạnh: 
- Săn sóc người khác
- Săn sóc chính ḿnh
- Lớn lên trong Chúa. 
       Ở đây tôi trích một câu của triết gia Simone Weil – tôi bắt chước cha Trí đấy nghe – phần cuối bài tŕnh bày, thế nào cha cũng nói đến một câu trích của danh nhân và câu trích này sẽ ở lại trong ḷng người lâu hơn là cả bài tŕnh bày dài của cha – chẳng hạn cuối khóa học, cha trích một câu của André Phú Yên nói khi ngài bị buộc bước qua Thập Giá để chứng tỏ đức tin của ḿnh :  

Lấy t́nh yêu đáp trả t́nh yêu.
Lấy mạng sống đáp trả mạng sống. 

Chữ t́nh yêu và mạng sống cứ ngân nga măi trong ḷng tôi. 
Câu của Simone Weil như thế này :

Aimer un étranger
comme soi-même
implique comme
contrepartie :
s'aimer soi-même
comme un étranger.

Yêu người lạ
như chính ḿnh
bao gồm luôn phần ngược kia :
yêu chính ḿnh như người lạ. 

Khóa học đă cho tôi thấy được chiều sâu của mối tương quan lạ lùng này, một mối tương quan gắn bó với nhau trong Chúa : nếu tôi thương tôi, tôi phải săn sóc tôi, tôi săn sóc tôi như thế nào th́ tôi cũng săn sóc người khác như thế đó. Nếu tôi không thương nổi chính tôi, th́ tối thiểu tôi cũng nên thương tôi như một người lạ. Khi người lạ vào nhà, chẳng lẽ tôi lại hất hủi ruồng bỏ họ, chí ít tôi cũng đón nhận người lạ – là chính tôi đây – vào nhà, săn sóc, hỏi han, t́m hiểu, lắng nghe nhu cầu và nếu được đáp ứng nhu cầu của người lạ này. Và chỉ trong Chúa, mối tương quan này mới trọn vẹn, bởi v́ nếu tôi và Chúa là một th́ tôi với tôi mới là một được, từ đó tôi với người khác mới là một. Không là một với Chúa th́ không là một với ai, kể cả với tôi!
       Phần này tôi không thể giải thích được, bạn phải đi và nếm. Nếm và thực hành để hiểu thế nào là một!

5- Pḥng học, cách tŕnh bày, tài liệu có rơ ràng không? Có – Xuất sắc.
        Phần này tôi xin nói đến tổ chức, tiếp đón, pḥng ốc, tài liệu...
       Nói đến tổ chức, tiếp đón, pḥng ốc của Giáo Xứ Trái Tim Vẹn Sạch Đức Mẹ Woodlyne, New Jersey trong khóa Cura Personalis đầu tiên này, tôi xin ngắn gọn hai chữ : Năm sao!
       Wow! Tôi không ngờ công việc « cho khách trú nhà » được giáo xứ này đẩy lên hàng nghệ thuật như thế. Nếu tôi hết lời khen th́ sẽ làm nản chí ban tổ chức các khóa sau, họ sẽ không có các điều kiện thiên thời, địa lợi như ở New Jersey nhưng các bạn đừng nản chí nhé v́ thiên thời bất như địa lợi, địa lợi bất như nhân ḥa. Thiên thời thua địa lợi, địa lợi thua nhân ḥa.
       Nếu chẳng may ḿnh không có trời tốt, không có pḥng học thuận tiện – pḥng mới sơn 24/24 để kịp đón khách – th́ ḿnh có nhân ḥa. Mà nhân ḥa là yếu tố ḿnh có thể làm được :
       - Ra tận phi trường đón khách.
       - Đưa khách về trú nhà – một dịp ḿnh tổng vệ sinh nhà cửa.
      - Làm bản tên cho khách, không đ̣i hỏi ba ngày phải làm ba bảng tên màu khác nhau – ḿnh cho máy thêu chạy, thêu luôn tên khách như các tiệm bán quà đặc biệt làm bằng tay – chỉ có nước Mỹ mới có những cửa hàng này.
       - Vân vân và vân vân...
       Nhân ḥa ở New Jersey tuyệt vời, nói đến người này không nhắc đến người kia là một thiếu sót lớn. Nhưng không nói lên cũng là một thiếu sót. Tôi xin :
       Cám ơn em Khiết. Em là người rụt rè đón tiếp tôi đầu tiên, em ân cần hỏi tôi cần ǵ, đi đường có mệt không.
       Cám ơn chị Hoa, anh Kim, có lẽ tôi sẽ chẳng bao giờ bắt chước được tính ân cần săn sóc chu đáo của chị.
       Cám ơn anh Tuấn-chị Tuyết người cho tôi « đậu nhà » mà tôi định bụng sau thánh lễ bế mạc sẽ t́m anh chị để cám ơn. Đang xem lễ, thỉnh thoảng tôi ngoái lại đàng sau, thấy có anh chị tôi an tâm nhưng lễ xong th́ không c̣n thấy anh chị đâu. Ấy, ngày xưa tôi có làm bài luận với đề tài : Hăm hở trả ơn là quên ơn. Tôi sẽ cám ơn anh chị sau.
       Cám ơn anh Huy-chị Hoa, trong ḷng tôi, anh chị đă đóng góp một phần rất lớn cho cái an tâm học tập của tôi.
      Cám ơn Mai, người cắm hoa nhà thờ – tôi tưởng hoa được hiệu hoa gởi đến hàng tuần. Nào ngờ Mai đi mua hoa sĩ về tự cắm. Hoa đẹp, cắm nghệ thuật, vậy th́... không cần hoa giả nữa!
       Cám ơn Tâm, cô ca sĩ solo tí hon, hi hi, Tâm không biết tôi ngồi sau lưng cô để nghe cô hát gần hơn!
       Cám ơn Katherine, Jen và Elena, ba nữ tông đồ của cha Trí.
       Cám ơn cha An, hi hi, khó nói quá.
       Cám ơn cha Trí, cha Quốc Anh và toàn thể ban điều hành, hi hi, khó nói quá.
       Khi ḿnh xem một buổi tŕnh diễn đặc sắc, ḿnh vỗ tay, ḿnh hét lớn bravo, ḿnh bis xin họ tŕnh diễn tiếp chứ ḿnh có nói cám ơn đâu. Có, nhưng nói rất nhỏ : Merci, c̣n ḿnh hét vang trời Bravo, Bis.
       Ḿnh cám ơn là cám ơn Chúa đă cho họ có tài năng. Ḿnh tán thưởng họ là để nói lên ḷng cám ơn của ḿnh.
       Bravo, Bis cho staff của khóa huấn luyện này.
       Tôi xin giới thiệu sơ qua một chút pḥng học của khóa Cura Personalis ở New Jersey.
       Pḥng học là tầng hầm của nhà thờ, một đầu là sân khấu, một đầu là quán ăn Quê Hương do anh chị Huy-Hoa làm chủ. Quán ăn chỉ mở cửa một tuần một lần buổi trưa Chúa Nhật, sau giờ lễ. Bạn quay về phía sân khấu để ngồi học, sau lưng bạn là nhà bếp nhưng quái lạ, bạn không bị chia trí bởi mùi xào nấu, bởi tiếng nước sôi riu riu của nhà bếp. Tôi nhớ đến quyển sách Đi Ngủ Với Ổ Bánh Ḿ của Denns Linn, Sheila Fabricant Linn và Matt Linn. Quyển sách khởi hứng từ câu chuyện thương tâm Thời Đệ Nhị Thế Chiến, các nước ở Âu châu bị dội bom, hàng ngàn trẻ em bị mồ côi và bị bỏ đói. Em nào may mắn được cứu sẽ được đưa vào các trại tị nạn, ở đó các em được ăn uống và săn sóc. Nhưng phần lớn các em này đă bị tổn thương tâm lư quá nặng nên không ngủ được. Các em cứ sợ khi thức dậy sẽ rơi lại vào t́nh trạng không nhà cửa, không thức ăn. Không có ǵ có thể trấn an được các em. Cuối cùng, có người nảy ra ư nghĩ, trước khi đi ngủ, cho mỗi em ôm một ổ bánh ḿ để đi ngủ. Được cầm ổ bánh ḿ trong tay, các em b́nh an đi ngủ. Suốt đêm, ổ bánh ḿ giúp các em nhớ «Hôm nay ḿnh đă được ăn, ngày mai ḿnh cũng sẽ được ăn.»
       Dĩ nhiên không thể nào so sánh hai hoàn cảnh nhưng tôi học với tâm trạng : chú tâm học đi, sau khi học sẽ được ăn ngon, có anh Huy đang đứng chờ ở cửa. Tôi như đứa con nít, bữa ăn là phần thưởng của tôi, nên tôi nếm tất cả các món được dọn ra. Và tôi cũng có cùng nhận xét với Liêm : bún bó Huế ở quán ăn Quê Hương ngon chưa từng thấy.
       Về phần tài liệu, người tŕnh bày : rơ ràng chính xác không? Có – Xuất sắc. Phần này tôi không dài ḍng v́ bằng chứng là tôi không ngủ gục. Người già như tôi, ra khỏi nhà lúc 7 giờ sáng, về đến nhà 11 giờ khuya, không chợp mắt, không nghỉ lưng, vẫn sáng suốt ghi chép đầy đủ, các bạn cứ chứng nghiệm điều này.

6-  Thuyết tŕnh viên có giải pháp thắc mắc thỏa đáng không, có đáp ứng mong chờ của bạn không? Có – Xuất sắc.
       V́ thuyết tŕnh viên rất khéo léo đẩy banh, câu hỏi nào không trả lời được, thuyết tŕnh viên giao cho Chúa!
       Ha ha, tuyệt chiêu!
       Con ạ, con chẳng có thể hỏi ư kiến của ai về con đường con đă chọn, con đường đó là của con, một ḿnh con đi, một ḿnh con đến.
       Nhưng con cùng đồng hành với những người bạn tâm đắc của con.

7- Lần sau bạn muốn chúng tôi tổ chức đề tài nào?
       Tôi tham lam lắm, tôi muốn học rất nhiều. Ấy, tôi đang nghe có tiếng cười khúc khích sau lưng tôi: “Xeo chị ấy ra khỏi căn nhà êm ấm của chị th́ khó như đẩy cục đá ngàn cân. Em ở đây, mời chị qua nhà mà mấy năm trời liền chị có thèm đi đâu. May có dịp này, em mới có dịp gần chị nhiều, nói chuyện với chị. »
       Đúng, rất khó thuyết phục tôi đi đây đi đó. Tôi già rồi, mọi chuyện như đă thấy, đă xem, đă sống. Dưới bầu trời này, chẳng có chuyện ǵ mới lạ.
       Nhưng, chỉ có một chuyện mới lạ : Đến và nghe Lời Chúa để Lời Chúa biến đổi con người ḿnh, v́ Lời Chúa là ......................................... chân trời vô tận.

Montréal 14-11-2006

Oanh Nguyễn  

• • •