Gioan sanh năm 1542 tại Fontiveros, Tây Ban Nha. Cha của Gioan thuộc ḍng dơi qúi tộc nhưng đă bị gia đ́nh tẩy chay v́ ông đă cưới một người vợ là một thợ dệt nghèo. Sau khi cha của Gioan qua đời - năm 1545 - khi Gioan mới lên 3 tuổi, mẹ của ông phải khó nhọc đi t́m việc để nuôi Gioan và một người anh. Năm 1551, ba mẹ con định cư tại thành phố Medina del Campo.  Năm 14 tuổi, Gioan t́m được việc làm giúp đỡ các bệnh nhân bị những chứng bệnh nan y và bệnh tâm thần. Chính từ trong môi trường nghèo khổ và bệnh hoạn này Gioan đă học được rằng hạnh phúc không t́m được nơi thế gian nhưng chỉ có ở nơi Thiên Chúa mà thôi.
     Năm 20 tuổi, Gioan vào ḍng Kín (Carmelite).  Sau khi chịu chức linh mục, ngài gặp mẹ Têrêxa Avila và được mẹ mời giúp cho cuộc cải tổ nhà ḍng trở lại lối sống cầu nguyện. Gioan hoàn toàn đồng ư với sự cải tổ này nên đă gặp khó khăn trầm trọng với nhiều tu sĩ trong ḍng có quan niệm đối nghịch.  Họ đă bắt giam Gioan trong một buồng tối, bỏ đói, lạnh và hành hạ thân xác Gioan 3 lần một tuần trước mặt mọi người, trong suốt thời gian 9 tháng.

     Nhưng cũng chính trong thời gian khổ đau cùng cực này, tấm ḷng của Gioan đă bừng cháy. Gioan đă bị tước đoạt hoàn toàn, tâm hồn Gioan bị lột trần truồng, để tất cả c̣n lại trong ngài chỉ là Thiên Chúa mà thôi. Và Chúa đă đốt cháy tâm hồn Gioan, ban cho Gioan một niềm vui vô tả.
       Qua tháng thứ sáu một biến chuyển thuận lợi xảy đến. Nhà ḍng đổi một người khác, một thày trẻ hơn, để canh gác pḥng giam Gioan.  Thấy t́nh trạng khổ đau của Gioan, thày ḍng trẻ tuổi này động ḷng thương giúp đỡ tận t́nh, rồi dần dần khám phá ra nơi Gioan tâm hồn của một thánh nhân chứ không phải của một người phản loạn, bất phục tùng.
     Một hôm Gioan đánh bạo hỏi xin thầy ḍng này một ít giấy bút và được nhận lời.  Gioan liền dốc hết tất cả những t́nh cảm đang sôi xục trong tim trên những mẩu giấy đó, những bài thơ tuyệt tác, những t́nh cảm vô biên, được so sánh với sách Diễm Ca của vua Salomon. 
     Đến tháng thứ 9, Gioan t́m được cách tháo ổ khóa pḥng giam và trốn thoát, mang theo những ǵ đă âm thầm ghi chép trong căn pḥng giam chật hẹp và tối tăm đó.  Ngài được các bạn trong khuynh hướng cải tổ nhà ḍng gửi về miền nam Tây Ban Nha, thành lập trường học ở Baeza, và sau đó ngài giúp nhiều trong việc linh hướng, phục vụ nhà ḍng ở Grenade, ở Ségovie  ...
     Cuộc đời của Gioan đầy lao nhọc và cay đắng nhưng chính trong môi trường này ngài đă để lại những kinh nghiệm vô giá cho đời sống nội tâm.

VTL