| |
AMDG
(18/5/2008)
Xuất Hành 34:4-6, 8-9; 2 Cor 13:11-13; Gioan 3:16-18
Bạn thân mến,
Khi c̣n là giáo
lư viên, mỗi khi phải giảng về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi cho xấp nhỏ,
nhất là mấy em không rành tiếng Việt là tôi lắc đầu ngao ngán. Cái
ǵ là ba trong một rồi lại một trong ba? Tiếng Anh lại c̣n rắc rối
hơn nữa, three persons in one God… three persons = ba người à? Không
phải! Vậy phải giải thích làm sao đây? three persons không phải là
ba người mà là ba ngôi… “Ngôi” là cái ǵ vậy thầy? Cái này th́ tôi
chịu… Không biết phải giải thích làm sao để các em hiểu ba ngôi
không phải là ba người.
Nhớ ngày xưa
tôi học bổn đồng ấu, hỏi rằng “Đức Chúa Trời có mấy Ngôi?” th́ phải
thưa cho to: Dạ, có ba Ngôi! Nói năng lạng quạng là ăn mấy roi hoặc
nhẹ lắm là bị phạt chép cho đủ 50 lần “Đức Chúa Trời có ba Ngôi.”
Tội nghiệp thằng bé, nói như con vẹt mà chẳng hiểu ǵ.
Lớn lên chút
nữa, tôi biết lờ mờ đâu đó “ngôi” là ngôi vị, là một thực thể tách
biệt nhưng lại không độc lập. Nhà Nho đời xưa gọi mầu nhiệm này là
“Tam Vị Nhất Thể”, ba cá nhân trong cùng một bản thể. Hay nói theo
kiểu tiếng Anh: “three whats in one who”. Ba ngôi tách biệt nhưng
lại là một Chúa. Cha không phải là Con, Con không phải là Thánh
Thần.
Gần đây tôi hay
uống loại cà phê hoà tan ba trong một… Cà phê + sữa + đường. Một
buổi sáng kia cầm tách cà phê sữa nóng trên tay, tôi chợt nghiệm ra
mầu nhiệm ba trong một. Cà phê không phải là sữa, sữa không phải là
đường, nhưng cả ba quyện lấy nhau hoà tan nên một, làm nên tách cà
phê sữa thơm ngon bổ dưỡng! Cả ba chất hợp lại, bổ sung, và làm tăng
hương vị của nhau. Trong tách cà phê, không thể tách rời được đâu là
cà phê, đâu là sữa, đâu là đường.
Tuy nhiên Thiên
Chúa đâu phải là cà phê, sữa, và đường. Ba thứ này có nguồn gốc khác
nhau, có bản chất khác nhau kia mà! Trái lại, Thiên Chúa chỉ là một
gốc, một bản thể. Từ thưở đời đời Chúa Cha là Thiên Chúa, Chúa Con
cũng là Thiên Chúa, và Chúa Thánh Thần cũng là Thiên Chúa. Ba Ngôi
cùng một bản tính nên Ba Ngôi cũng là Một Chúa mà thôi!
V́ bản chất của
các Ngôi là tách biệt chứ không phải là khác biệt, nên đầu óc con
người mới phải t́m những h́nh ảnh cụ thể để diễn tả mầu nhiệm này.
Các nhà khoa học th́ ví mầu nhiệm Ba Ngôi như nước dưới ba dạng thể:
hơi nước, nước lỏng, và nước đá. Mấy người giỏi nhạc th́ ví Ba Ngôi
như ba nốt nhạc chủ của một hợp âm: thí dụ các nốt đô-mi-sol làm nên
hợp âm đô trưởng. Nghĩ cho cùng, hơi nước hay nước đá cũng chỉ là
nước; nốt đô hay nốt sol cũng chỉ là tầng số khác nhau của cùng một
âm thanh.
+ + + + +
Mầu nhiệm Ba Ngôi Một Chúa chẳng dễ hiểu, bởi vậy ta mới gọi là mầu
nhiệm! Nhưng nói như vậy không có nghĩa rằng chúng ta chẳng có thể
khẳng định điều ǵ về Thiên Chúa. Nhưng điều quan trọng, thưa bạn,
về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi không phải là đi t́m lư luận để giải thích
cái vấn nạn tại sao lại có “Ba trong Một” hay là “Một trong Ba”,
nhưng là xem mầu nhiệm này có ư nghĩa ǵ cho đời sống con người
chúng ta? Và chúng ta phải sống làm sao để mầu nhiệm này trở nên
niềm tin căn bản, để niềm tin này thấm nhập vào đời sống ḿnh?
Kinh thánh mạc
khải cho chúng ta biết “Thiên Chúa là t́nh yêu” (Ga 4:16). Mà nếu
Chúa là t́nh yêu, th́ t́nh yêu không thể hiện hữu một ḿnh. Yêu là
phải cho đi, phải san sẻ; và yêu cũng phải là đón nhận. Có nghĩa là
trong t́nh yêu phải có ít nhất hai đối tượng: người yêu và người
được yêu. Hay nói cách khác, t́nh yêu phải có điểm phát xuất và có
điểm hội tụ.
Thánh
Âu-gus-tin đă ví Chúa Cha là nguồn mạch, là điểm phát xuất của T́nh
Yêu (Lover); Chúa Con là hội tụ, là điểm quy chiếu của t́nh yêu
(Beloved); và Chúa Thánh Thần là sự liên lạc hai chiều, là mối dây
liên kết của t́nh yêu (Love).
T́nh yêu xuất
phát từ Chúa Cha, đến với Chúa Con, qua Chuá Thánh Thần. Trong mầu
nhiệm t́nh yêu, Cha trao tất cả cho Con; Con dâng hiến tất cả cho
Cha; và Thánh Thần là sự hiệp thông của trao ban và lănh nhận hai
chiều giữa Chúa Cha và Chúa Con. Chúa Cha không hiện hữu cho chính
ḿnh, nhưng cho Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Cũng vậy, Chúa Con
không hiện hữu cho ḿnh, nhưng cho Chúa Cha và Chúa Thánh Thần. Và
Chúa Thánh Thần cũng hiện hữu v́ Chúa Cha và Chúa Con.
Mầu
nhiệm Ba Ngôi không phải là T́nh Yêu ngồi chiêm ngắm nhau trên cơi
xa xăm nào đó, nhưng chính là T́nh Yêu hiện diện trong con người và
với con người. Thiên Chúa không để dành t́nh yêu cho chính ḿnh, cho
riêng Cha, Con và Thánh Thần, nhưng chính là cho chúng ta, những tạo
vật được dựng nên theo h́nh ảnh của Ngài. Khi chúng ta tuyên xưng
một Thiên Chúa Ba Ngôi, chúng ta tuyên xưng một Thiên Chúa là Đấng
Sáng Tạo, là Đấng Cứu Chuộc, và cũng là Đấng Thánh Hóa, Đấng đă và
đang tái tạo con người từng giờ từng phút.
Chúng ta được
nghe trong bài trích sách Xuất Hành rằng bản chất của Thiên Chúa là
“nhân hậu và từ bi, hay nén giận, giàu nhân nghĩa và thành tín” (Xh
34:6). Thật vậy, Thiên Chúa của chúng ta là thế đó! Khi chúng ta tin
vào mầu nhiệm một Chúa Ba Ngôi là chúng ta tin vào một Thiên Chúa
của yêu thương và thành tín. Khi chúng ta tuyên xưng mầu nhiệm Ba
Ngôi một Chúa là chúng ta tin vào một Đấng T́nh Yêu đă và đang sáng
tạo, cứu rỗi và thánh hoá con người.
Bài tin mừng
theo Gioan 3:16-17 cho chúng ta ba nét về Đấng T́nh Yêu này:
1) T́nh yêu Ba
Ngôi là một t́nh yêu đi vào tận hiến, là t́nh yêu chẳng hề biết giữ
lại cho ḿnh. “Thiên Chúa đă yêu thế gian đến nỗi đă trao ban Con
Một của Người...” (Ga 3:16a). Khi yêu ai th́ chúng ta muốn cho đi
những ǵ quư nhất của ḿnh. Cũng vậy, v́ yêu, Thiên Chúa không chỉ
tạo dựng chúng ta theo h́nh ảnh củả Ngài, nhưng c̣n trao ban cho
chúng ta chính con người của Ngài khi nhập thể mặc lấy xác phàm. Đó
là một sự hiến trao của T́nh Yêu Sáng Tạo, đem lại một cơ hội cho
con người tiếp cận với sức sống thần thiêng.
2) T́nh yêu Ba
Ngôi là một t́nh yêu mưu cầu hạnh phúc cho người ḿnh yêu. Kinh
thánh chép rằng: “... để bất cứ ai tin vào Người Con ấy th́ không bị
hư mất, nhưng được sống muôn đời.” (Ga 3:16b). Khi yêu ai th́ ḿnh
làm cho người đó trở nên tốt đẹp hơn. Cũng vậy, v́ yêu, Thiên Chúa
ao ước cho chúng ta được chia sẻ hạnh phúc muôn đời với Ngài. Đó là
mục đích của T́nh Yêu Cứu Độ, t́nh yêu đem lại sự sống cho con người
hư nát v́ tội lỗi.
3) T́nh yêu Ba
Ngôi là một t́nh yêu đem lại biến đổi: “Thiên Chúa sai Con của Người
đến không phải để lên án thế gian, nhưng để thế gian, nhờ Con của
Người mà được cứu độ.” (Ga 3:17). T́nh yêu chứ không phải h́nh phạt
sẽ cảm hoá được người khác. V́ yêu, Thiên Chúa không muốn ai phải
trầm luân. Nhưng nếu có ai đó bị hư mất th́ v́ họ đă tự khép ḷng
lại trước t́nh yêu của Thiên Chúa. Đó là t́nh yêu của thăng tiến,
T́nh Yêu Thánh Hoá, để cuộc sống con người qua yêu thương, tha thứ
và hoà giải, nhờ đó mà được thăng hoa.
Làm sao chúng
ta biết chúng ta đang sống trong mầu nhiệm Ba Ngôi? Nếu mầu nhiệm Ba
Ngôi Thiên Chúa là mầu nhiệm t́nh yêu th́ khi nào chúng ta c̣n xa lạ
với yêu thương là c̣n xa lạ với Ba Ngôi. Đúng như Thánh Gioan quả
quyết: “Ai không yêu thương th́ không ở trong Thiên Chúa.”(xem 1Ga
4:8,16).
Mỗi khi chúng
ta làm dấu thánh giá, ước ǵ bạn và tôi, chúng ta cùng sống măi
trong mầu nhiệm t́nh yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi. Xin Ngài cho chúng
ta “được đầy tràn ân sủng của Chúa Giêsu Kitô, đầy t́nh thương của
Thiên Chúa Cha và ơn hiệp thông của Chúa Thánh Thần” (2Cor 13:13) để
chúng ta cùng mạnh dạn tuyên xưng: “Sáng danh Đức Chúa Cha, và Đức
Chúa Con và Đức Chúa Thánh Thần, như đă có trước vô cùng và bây giờ
và hằng có và đời đời chẳng cùng… Amen.”
|
|
