Đi Tìm Lẽ Sống

Antôn-Phaolô, SJ

Ai trong chúng ta lại chẳng mong muốn hạnh phúc? Ai lại chẳng ước ao cuộc sống trường cửu? Chính vì những điều này mà trong lịch sử nhân loại biết bao người đã bỏ công bỏ sức đi tìm linh dược để được trẻ mãi không già. Từ các hành giả yogi Ấn độ, đến các đạo sĩ tu tiên Trung Hoa, ai ai cũng đều ra sức tìm tòi để khám phá ra cái chìa khoá đem lại trường sinh bất tử. Nhưng có ai trong chúng ta mà lại chẳng già, chẳng chết. Sinh lão bệnh tử, phải chăng là quy luật tự nhiên chẳng ai qua khỏi?

Cái ước ao được sống đời đời là khát vọng căn bản của cuộc sống nhân sinh. Trong bài tin mừng hôm nay, chúng ta lại một lần nữa được nghe khát vọng này. "Thưa Thày nhân lành, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp?" Người thanh niên đặt câu hỏi với lòng khát khao chân lý. (10:17)

Anh ta là một người tốt, có lẽ còn tốt hơn nhiều người trong chúng ta. Các giới răn, anh đã giữ trọn từ nhỏ. Anh không làm hại ai, giữ đức công bằng, tôn trọng sự thật, giữ lòng trong sạch, chung thủy, một lòng thờ mẹ kính cha. (10:19-20). Nói tóm lại anh chẳng có điều gì đáng chê trách. Anh giữ đạo với hết bổn phận của mình, nhưng sao anh vẫn khát khao tìm kiếm chân lý. Hình như anh vẫn chưa kiếm được cho mình một con đường dẫn đến hạnh phúc.

Chúa Giêsu thấy vấn đề của anh. Anh đang có một cuộc sống rất tốt, nhưng anh chưa có lẽ sống. Theo tin mừng Mac-cô, và chỉ trong tin mừng này mới có chi tiết Chúa Giêsu "đưa mắt nhìn anh ta và đem lòng yêu mến" (10:21). Chúa ao ước anh được kiện toàn hơn, hạnh phúc hơn. Ngài mời gọi anh đi tìm "kho tàng trên trời" chứ không chỉ quanh quẩn với những nhu cầu vật chất. Ngài muốn cho anh có một lẽ sống chứ không chỉ bằng lòng với cuộc sống. Lời mời gọi từ bỏ và theo Thầy là một thách đố cho anh để nhận ra đâu là những giá trị đang làm chủ cuộc sống của anh.

Lời mời gọi này đã làm anh thất vọng, buồn rầu bỏ đi. Anh buồn vì tưởng là đến với vị minh sư để học được bí quyết trường sinh bất tử. Đâu ngờ, Ngài lại cho anh một bài học về thái độ với của cải vật chất. Ngài bắt anh phải bỏ đi tất cả ư..? Ôi khó thật.

Ước mơ thì rất đẹp, nhưng lại không thực hiện được. Anh có của cải thật đấy. Nhưng hình như anh đã để của cải làm chủ đời sống của anh, và đã làm cho anh mất tự do. Anh không thể xa chúng được. Có thể anh đã có tất cả, nhưng chưa có hạnh phúc. Anh giầu tiền giầu bạc, nhưng có thể tâm hồn anh nghèo nàn. Và cái thất bại của anh là chưa nhận ra được anh đang rất nghèo nàn. Anh thối lui, nản chí vì cái lẽ sống mà anh tìm kiếm bấy lâu nay, nằm sờ sờ trước mắt, nhưng anh lại không thấy được, không làm được.

"Con lạc đà chui qua lỗ kim còn dễ hơn người giầu vào nước Thiên Chúa!" (10:25) câu nói bất hủ này của Chúa Giêsu đã làm sửng sốt bao người. Không phải giầu có là sự chúc phúc của Thiên Chúa sao? Không lẽ theo Chúa thì phải nghèo mạt rệp, sống lang thang nay đây mai đó? Không! Lời Chúa Giêsu là một lời cảnh báo cho chúng ta về cách sống của mình. Vấn đề không phải là của cải nhưng là thái độ với những sở hữu vật chất cũng như tinh thần. Của cải là tên đầy tớ dễ bảo, nhưng lại là ông chủ rất khắc nghiệt. Nếu chúng ta để tâm hồn mình bị nô lệ bởi những gì mình sở hữu, thì chúng ta mất tự do. Thay vì chúng ta làm chủ sở hữu của mình thì lại làm nô lệ cho chúng.

Chúa ao ước cho chúng ta có được tự do để tìm hạnh phúc, chứ không bị luẩn quẩn với của cải rồi gặp khổ đau. Sự khác biệt giữa một người giầu có và một người nghèo nàn không phải đong đếm bằng của cải nhưng là sự tự do với của cải. Nếu người đó keo kiệt bủn xỉn, tâm hồn hẹp hòi, suốt ngày phải lo lắng tính toán, thì cho dù có bao nhiêu căn nhà, bao nhiêu chiếc xe, bao nhiêu đất đai hay tiền trong ngân hàng, thì cũng chỉ là một người nghèo nàn, một người luôn thiếu thốn. Còn ngược lại, một người có thể không có nhiều của cải, nhưng trong lòng luôn tươi vui, hạnh phúc, quảng đại rộng rãi với mọi người thì đó là một người giầu có.

Bạn thân mến!

Trong bài thuyết pháp căn bản của Phật giáo về Tứ Diệu Đế, Đức Thích Ca đã chỉ ra nguồn gốc của đau khổ là tham sân si, là chạy theo những cái vô thường, những cái chóng qua, dễ thay đổi. Bám víu vào những sở hữu vật chất như tiền bạc, sắc đẹp, sức khoẻ, kể cả sở hữu tinh thần như danh vọng, tình cảm, quyền lực, những cái nay còn mai mất, thường mang lại cho chúng ta nhiều sầu khổ hơn là an vui. Trong cuộc sống của chúng ta, ai lại chẳng phải lo cơm ăn áo mặc, tính toán cho tương lai. Chúa nào muốn chúng ta nghèo khổ. Nhưng Chúa cảnh giác chúng ta về thái độ đối với của cải. Ngài không muốn chúng ta chỉ lo xây dựng cuộc sống trên mặt đất mà quên tìm kiếm kho tàng trên trời.

Ôi khó quá! Bạn sẽ phản đối. Nhưng chẳng có gì mà Thiên Chúa không làm được nếu chúng ta đặt trọn niềm tin nơi Ngài. Khi chúng ta bắt đầu ý thức rằng mục tiêu của cuộc đời chúng ta là được sống mãi trong hạnh phúc viên mãn với Thiên Chúa, khi chúng ta biết mọi sự trong cuộc sống này là những món quà Chúa ban để làm cuộc sống chúng ta tươi đẹp hơn, thì chúng ta cần phải biết sử dụng mọi sự trong tự do. Đừng để thái độ dính bén, lệ thuộc vào những gì tạm bợ bóp nghẹt đời sống tâm linh của chúng ta. Hay nói cách khác, nếu chúng ta bắt đầu nhận ra đâu là giá trị vĩnh cửu, đâu là những cái chóng qua: được rồi mất, mất rồi được, nếu giữ được lòng bình tâm, thì tâm thân được an lạc.

Lời Chúa ngày hôm nay mời gọi bạn và tôi, chúng ta cùng nhìn lại cuộc sống của mình. Điều gì đang làm chủ trái tim tôi? Cuộc sống của tôi đang bị chi phối bởi những giá trị nào? Nói cách khác, tôi đang sống vì ai, tôi sống vì cái gì? Nếu đó không phải là Chúa, nhưng là ai khác, hoặc cái gì khác, đang điều khiển cuộc sống hiện tại của tôi, thì tôi hãy mau mau tìm cách "đẩy nó đi" để rồi tâm hồn tôi có chỗ cho Chúa ngự trị. Và để rồi tôi sẽ tìm gặp hạnh phúc đời đời.

Lạy Chúa, xin cho con biết sắp xếp lại những giá trị của cuộc sống. Xin cho con biết trông cậy vào Chúa là nguồn hạnh phúc thay vì cậy dựa vào những gì con có và đang làm chủ. Xin cho con đi tìm Chúa là hạnh phúc trường cửu thay vì chỉ lo xây dựng đời mình bằng những thứ chóng qua. Xin cho con biết giữ lòng bình tâm với tất cả mọi sự trên cõi đời này, để rồi khi con gặp gian nan thử thách, thất bại khổ đau, con sẽ không ngã lòng, vì con biết con có Chúa. Amen