|
Trịnh Công Sơn,
khi c̣n sống, phán một câu bất hủ: “Ở đời cần phải có tấm ḷng em ạ!
Để làm ǵ? Cho gió cuốn đi.” Không hiểu bối cảnh và động lực nào thúc
đẩy hiền triết họ Trịnh tuyên bố như thế, nhưng hôm nay tôi chợt nhớ
đến và suy tư.
Chuyện ở pḥng
châm cứu, một buổi chiều gió Đông rất lạnh.
Em cảm động lí
nhí cám ơn, bất ngờ trước hành động nghĩa hiệp của một kẻ xa lạ. Em
đang mang thai, đau nhức quá; chỉ c̣n ít tuần nữa em sẽ làm mẹ. Người
ta mách em đi châm cứu, em bị dụ khị vác xác đến đây nhưng không đủ
khả năng hoàn tất “thủ tục đầu tiên”- tiền đâu- để ra về! Người lương
y la hét vu cáo em lừa bịp, em bù lu bù loa phân trần bảo người lương
y lừa đảo. Đành phải giúp em thôi!
Bảo hiểm trả
tất cho tôi không thiếu một đồng, c̣n em phải vét trả không thừa một
xu nào mỗi khi cần đến dịch vụ y tế. Chỉ trông lướt qua cũng hiểu được
em nghèo, gia tài lớn nhất của em là bào thai trong bụng mà không chắc
em đă hiểu nó chính là cả cuộc đời của em mai này?! Tôi cũng chẳng khá
hơn em bao nhiêu, tôi chỉ có một tấm ḷng không thể làm ngơ trước t́nh
cảnh của em. Giúp em hôm nay, suốt tháng này tôi sẽ phải chắt chiu đến
cực độ.
Hết nửa giờ
châm cứu, em vẫn ngồi một đống ở pḥng mạch. Em bảo không c̣n một đồng
dính túi để về xe. Trời rét lạnh, tôi không nỡ để đứa bé trong bụng em
bị nhiễm cảm. Tôi nghĩ đến đứa em gái của tôi, đến người bạn thân của
tôi, đến những người con gái cô thân cô thế. Tôi giúp em.
Em âu lo hỏi
tôi khi phát hiện chiếc nhẫn tôi đeo trên ngón tay, “Vợ anh biết thế
chắc ghen lắm?” Tôi cười, thú thật với em tôi là gă độc thân muôn năm.
Chiếc nhẫn này là một kỷ niệm đính ước tôi không bao giờ quên, tôi tự
ràng ḿnh vào đính ước này và tôi sẽ cố giữ đến hơi thở cuối cùng. Em
không hiểu, mà em cũng chẳng cần hiểu! Em cứ thắc mắc con người tôi
như thế sao không có vợ, em làm vợ nhưng không có chồng và đứa con em
cưu mang là trang sách khép lại cho cả một câu truyện dài.
Em tự thú để
t́m mầu nhiệm ḥa giải, ḥa giải với chính lương tâm của em. Em là cô
gái da đen, cuộc đời em cũng chẳng sáng lạng ǵ hơn màu da không thể
tẩy nḥa ấy. Khi trang sách cuộc đời của em lật sang trang thứ 16, em
bỏ nhà để đi theo tiếng gọi của t́nh yêu. Em yêu một đứa học tṛ hoang
hơn em một tuổi. Cái tính khí ngang tàng và bướng bỉnh của hắn đă thu
hút em ngay từ hôm đầu gặp nó ở cổng trường. Nó bảo nó yêu em “từ phút
đầu gặp gỡ,” và hai đứa ngẫu nhiên xem nhau như đă có định mệnh tự bao
giờ. Nó bỏ học, “lập doanh nghiệp” thu mua ma túy để “nuôi” em “học
cho tốt.” Em choáng ngợp trước sự hy sinh khờ dại của bạn em, sợ nó
vất vả nên em “nguyện” theo nó bỏ học để làm ăn. Tôi không có ư kiến
về quan điểm của em, 5 năm trước, suy nghĩ của em biến đổi từng giai
đoạn chu kỳ. Em và nó lớn lên trong kiếp nghèo ở một khu cực nghèo của
Chicago. Hai đứa nghiệm ra từ quá khứ của ḍng tộc mà thề với nhau
phải “làm giàu cho con ḿnh bớt khổ.” Hai đứa suy nghĩ không sai,
nhưng hai đứa tính toán chẳng đúng.
Khi nó có tiền,
nó bảo em đen quá nó không yêu được nữa. Hai đứa đen sẽ đẻ ra con đen,
lại nghèo như ông bà của chúng nó. Em hận đời, cụt hứng với mảnh t́nh
vụn vặt vội vă. Em bước đi bằng tất cả “vốn liếng tự có” cho dù nó
chẳng c̣n mới mẻ tinh nguyên ǵ. Em hận đàn ông, em thả câu “moi tiền
cho bỏ ghét”. Sự đời không dễ như em tưởng, em bị bắt v́ chứa ma túy
trong người. Hai tháng sau em được thả ra v́ ṭa xác định em không
phải là “đại lư thứ thiệt” và v́ người ta sợ liên lụy đến đứa con đầu
tiên trong bụng của em. Em phá thai cho rảnh nợ làm ăn. Lương tâm em
không dày ṿ suy tư em không bứt rứt, tiền là tiên là phật của cuộc
đời em.
Định mệnh của
em đă đen, nó đen đến tận kiếp. Em có thai lần thứ hai và lần này em
quyết chí giữ lại để đổi đời. Em ước mơ sẽ được làm mẹ, một người mẹ
yêu thương lo lắng cho con để bù đắp t́nh mẫu tử ruột rà mà bản thân
em đă đánh mất. Rồi em bật khóc, em tủi nhục cho quá khứ của ḿnh.
Tôi kể cho em
câu nói bất hủ của một đại triết gia để mở lối vào đời cho em: “Thánh
nhân nào cũng có quá khứ, tội nhân nào cũng có tương lai.” Người phát
biểu câu nói này cũng đă vươn lên rũ bỏ đời trụy lạc để cống hiến cho
nhân thế một tấm ḷng quảng đại không mỏi mệt ngơi nghỉ. Em hăy rũ bỏ
quá khứ để sống với hiện tại, em hăy cẩn thận sống hiện tại để xây đắp
từng viên gạch cho tương lai. Tôi khuyến khích em khóc, làm người phải
biết khóc em ạ! Khi con em chào đời, âm vang đầu tiên thức tỉnh thiên
chức làm mẹ của em sẽ chính là tiếng khóc của con em. Em đang mang
nặng, em sẽ đẻ đau; biết đâu có thóang chốc em ân hận v́ nỗi đau cưu
mang ấy?! Em hăy nhớ chính em đă một lần trĩu nặng đời của mẹ em bằng
những cơn đau như thế để từ đó em vọt ra đời. Em hăy nhớ tiếng khóc
đầu tiên trong đời của em đă mở ra bao nhiêu kỳ vọng cho cuộc đời của
mẹ em. Em đă thổi tắt tia hy vọng ấy, bây giờ em hăy nhóm lên một ngọn
lửa hy vọng mới để sưởi ấm đời mẹ của con em.
Em muốn minh
chứng cho con em biết rằng em cũng có một tấm ḷng. Em muốn mọi người
hiểu được em hư hỏng nhưng chưa hư mất, em vẫn c̣n khả năng phục hồi.
Tấm ḷng của em đó, nó sẽ đổi đời em. Em hăy sống như một con người có
lương tâm. Độ lượng với chính em để quên đi quá khứ, rộng lượng với
người để xây đắp đường đời c̣n xa c̣n dài phía trước bước chân em. Xin
em đừng nghĩ đến ân nghĩa hôm nay em đón nhận, em không bao giờ có địa
chỉ để đền trả đâu.Và xin em hăy nhớ khi làm ơn chớ có mong ngày được
báo đền, hăy để nó bay đi xa và đậu xuống trên một mảnh đất khác mà
trổ sinh và phát triển.
Gửi tặng em
câu nói của sứ giả ḥa b́nh từ Vatican thân chinh đến gặp Saddam
Hussein để xin ông một tấm ḷng, “đến ngày cuối cùng, lương tâm sẽ là
tiếng nói phán xét mạnh hơn tất cả.”
Vũ, S.J.
|
|