Thư Tuyên Úy 

Lm. Trần Đình Nhi

Cha Tuấn muốn tôi viết lá thư tuyên úy thay ngài cho số báo này.  Chủ đề “anh chị em là muối cho đời, là ánh sáng cho thế gian” có thể là đề tài...  cũ rích đối với một số người.  Nhưng đối với chúng ta, những người môn đệ đích thực của Chúa Ki-tô thì chẳng cũ chút nào.  Đức Thánh Cha đã lập đi lập lại đề tài này nhiều lần.  Chúng ta cũng đã suy niệm trong các khóa Linh Thao nhiều lần.  Vậy mà lần nào cũng thấy ít nhất một vài ý tưởng mới.  Ngay cả khi không tìm thấy ý tưởng nào mới, chúng ta vẫn cảm nhận được một điều gì mới lúc làm việc hồi tâm, trong lý tưởng hăng say dấn thân, trong cách nhìn sứ mệnh Ki-tô hữu của mình.

Tuần vừa qua, giới trẻ khắp nơi hướng về Toronto, cùng với Đức Thánh Cha đã “biểu dương đặc tính duy nhất của Chúa Ki-tô Đấng Cứu Thế và tính chất phổ quát của mầu nhiệm cứu độ.”  Tôi vẫn khâm phục Đức Thánh Cha Gio-an Phao-lô II về nỗ lực trình bày Mầu nhiệm Chúa Ki-tô trong đường hướng mục vụ ngài vạch ra cho Giáo Hội hôm nay.  Những đề tài suy niệm, cầu nguyện, thông điệp...  không ngớt lấy Chúa Ki-tô làm tâm điểm.  Nói khác đi, ngài dẫn chúng ta đi theo lối suy tư thần học và tu đức hướng về Đức Ki-tô (Christocentric) như thánh Phao-lô và thánh I-Nhã.  Đặc biệt trong Ngày Giới trẻ Thế giới tại Toronto, với chủ đề “Các con là muối cho đời, là ánh sáng cho trần gian,” Đức Thánh Cha mời gọi chúng ta hãy cố gắng tiến tới “cuộc gặp gỡ bản thân với Chúa Ki-tô” để hòa nhập với căn tính và sứ mạng của Chúa (tức là làm ánh sáng và muối) và làm chứng nhân cho Chúa giữa một thế giới bị tục hóa quá nhiều.

Lời mời gọi này khiến tôi suy nghĩ về tiến trình Linh Thao và đặt câu hỏi:  Đâu là ý nghĩa của muối và ánh sáng trong tiến trình Linh Thao?

Trước khi suy nghĩ về câu trả lời, chúng ta hãy đọc lại đoạn Tin Mừng theo thánh Mát-thêu:

“Chính anh em là muối cho đời.  Nhưng muối mà nhạt đi, thì lấy gì muối nó cho mặn lại?  Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi.

“Chính anh em là ánh sáng cho trần gian...  Chẳng có ai thắp đèn lên rồi lấy thùng úp lại, nhưng đặt trên đế và nó soi sáng cho mọi người trong nhà.” (Mt 5:13-15)

Ngay sau khi khẳng định “anh em là muối, là ánh sáng”, Chúa Giê-su đã đặt vấn đề:  “Nhưng nếu muối mà nhạt đi...” và “Chẳng ai thắp đèn lên rồi lấy thùng úp lại.”  Gần 1500 năm sau, thánh I-Nhã đã hiểu được lối đặt vấn đề của Chúa Giê-su và ngài đã can đảm bắt đầu đặt lại vấn đề của chính mình để xem “muối” và “ánh sáng” của mình đang ở mức độ nào, cần phải làm gì để ướp muối cho mặn lại, để cất đi cái thùng đã úp che đèn lại và đặt đèn trên đế.

Cách đặt lại vấn đề đã được thánh I-Nhã trình bày qua kinh nghiệm đời sống nội tâm của chính ngài và để lại cho chúng ta kinh nghiệm ấy trong một tài liệu quý báu là cuốn Linh Thao.  Trước hết, ngài đặt lại câu hỏi đâu là căn tính và ý nghĩa đích thực của cuộc đời (Nguyên lý và Nền tảng).  Cuộc đời tôi phải thể hiện ý muốn của Đấng đã tạo dựng tôi.  Người muốn tôi phải là “muối và ánh sáng” cho trần gian và cho anh chị em tôi, để “ngợi khen, tôn kính và phụng sự Thiên Chúa và nhờ đó cứu rỗi linh hồn mình” (LT 23). 

Tiếp theo thánh I-Nhã suy nghĩ về những gì đã làm cho muối nhạt đi và ánh đèn bị che lại:  đó là tội lỗi, những khuynh hướng xấu và nhất là những “quyến luyến lệch lạc”.  Những đề tài cầu nguyện về tội lỗi, lòng nhân từ của Chúa giúp chúng ta vừa nhận ra tình trạng “muối nhạt” và tội lỗi của mình, đồng thời cho chúng ta thêm lòng tin tưởng nơi tình yêu hải hà của Chúa (Tuần thứ nhất Linh Thao).

Rồi sau khi đã nhận định tình trạng muối nhạt, một câu hỏi hết sức quan trọng được nêu lên:  “Vậy lấy gì muối nó cho mặn lại?”  Thánh I-Nhã có ngay câu trả lời:  Hãy để cho Đức Ki-tô thay đổi bạn, “muối” bạn cho mặn lại, giúp bạn phản chiếu ánh sáng của Người.  Đó là tuần thứ hai của hành trình Linh Thao:  khi chiêm niệm Chúa Giê-su thi hành sứ vụ rao giảng Tin Mừng, tôi xin ơn “được lòng hiểu biết thâm sâu về Chúa, Đấng đã làm người vì tôi, để được yêu mến Người hơn và theo Người” (LT 104).  Những chiêm niệm về các “mầu nhiệm của Chúa Giê-su” giúp chúng ta cảm nhận được độ mặn của “muối Ki-tô” và độ sáng của chính “Ánh Sáng”, để cho muối và ánh sáng Chúa Ki-tô thay đổi não trạng của mình, để chúng ta được mặc lấy những tâm tình của Người, và để chúng ta trở nên giống Chúa Ki-tô mỗi ngày một hơn.

Càng kết hiệp mật thiết với Chúa Giê-su, thì muối và ánh sáng của chúng ta càng được thay đổi.  Nhất là để được sử dụng làm muối cho đời và ánh sáng cho thế gian, muối và ánh sáng của chúng ta cần phải được tôi tuyện, được “thử” lại xem có thực mặn và thực sáng không.  Như cuộc Khổ nạn đã chứng tỏ Chúa Giê-su trung thành trong tình yêu Thiên Chúa và nhân loại như thế nào, thì những gian nan thử thách của chúng ta cũng phải củng cố ý chí theo Chúa và trung thành với Người như vậy.  Đây là giai đoạn kết hiệp với Chúa Giê-su trong chính đau khổ của Người, để cho độ mặn và độ sáng của chúng ta được gìn giữ mãi (Tuần thứ ba Linh Thao).

Sự kết hiệp trong Cuộc Khổ Nạn đã củng cố nơi chúng ta sứ mệnh làm muối cho đời và ánh sáng cho thế gian sẽ tiếp tục liên kết chúng ta với Chúa Giê-su trong sự Phục sinh của Người (Tuần thứ bốn Linh Thao).  Như các Tông đồ đã được phục hồi niềm tin nhờ sự Sống lại của Chúa và được trao ban sứ mệnh rao giảng Tin Mừng, qua hành trình Linh Thao, chúng ta cũng được “muối cho mặn lại” để làm muối cho đời và được “đặt trên đế” để soi sáng cho mọi người.  Cuối cùng, chúng ta cần một nguyên tắc chỉ đạo vô cùng căn bản để sử dụng muối và ánh sáng của mình, đó là phải nhận ra sự hiện diện của Chúa là Tình Yêu trong mọi người và mọi hoàn cảnh.  Tình Yêu nhắc nhở chúng ta đã được tạo dựng và đang được cứu chuộc nhờ Đức Ki-tô và trong Đức Ki-tô.  Tình Yêu dạy chúng ta là muối cho đời và ánh sáng cho trần gian.  Tình Yêu mời gọi và sai chúng ta đi thi hành sứ mệnh làm muối và ánh sáng ngay tại môi trường chúng ta đang sống.

Tất cả hành trình thiêng liêng thánh I-Nhã dạy chúng ta được đặt trên nền tảng duy nhất là Chúa Ki-tô.  Trong bài giảng đêm Canh Thức tại thành phố Toronto, Đức Thánh Cha đã kêu gọi người trẻ hãy giữ vững niềm tin vào “một mình Chúa Ki-tô” mà thôi.  Ngài nói:  “Chỉ có Đức Ki-tô “ một Đức Ki-tô được biết, được chiêm niệm và được yêu mến “ mới là người bạn trung thành không bao giờ để chúng ta phải thất vọng, trở nên người bạn đồng hành của chúng ta, và lời của Người làm cho trái tim chúng ta được ấm áp.”

Các bạn thân mến, chúng ta cám ơn Chúa đã ban cho chúng ta hồng ân Ngày Giới trẻ Thế giới, hồng ân Gio-an Phao-lô II và nhất là hồng ân I-Nhã, để đưa chúng ta đến với Chúa Ki-tô, muối chúng ta cho mặn lại, thắp chúng ta cho sáng lên và sai chúng ta đi làm muối cho đời, làm ánh sáng cho trần gian.

Ngày lễ thánh I-Nhã

Lm. Trần đình Nhi