Lạy Thầy, Thầy Ở Đâu

.

Gia đình họ gồm ba người, hai vợ chồng và một bé trai sáu tuổi. Tôi gọi họ bằng cậu mợ dù họ chỉ hơn tôi khoảng bẩy tám tuổi chi đó.  Cậu bà con xa với mẹ tôi, thất nghiệp một năm rồi. Gần đây, cậu mợ quyết định dọn sang tiểu bang khác ở miền đông vì một người quen có cơ sở làm ăn bên đó, hy vọng dễ kiếm sống hơn. Họ trả nhà, pack đồ đạc gửi xong xuôi, dọn đến ở tạm với mẹ tôi vài tuần đợi ngày bay sang bên kia. Tôi lập gia đình, dọn ra riêng. Một thằng em tôi cũng vừa mới nhận việc làm hơi xa nhà, lười lái xe mỗi ngày nên tìm thuê phòng gần hãng, cuối tuần mới về. Cậu mợ dọn vào ở chung, mẹ tôi đỡ buồn vì nhà vắng vẻ, tụi tôi cũng an tâm.

Cậu nằng nặc đòi trả tiền. Mẹ tôi không lấy. Họ nhằng nhì một đôi lần thì mẹ tôi làm bộ giận. Sau đó, mẹ tôi bảo mong sao gia đình cậu sang bên kia làm ăn khấm khá, mai mốt mua vé bay cho mẹ tôi sang chơi. Cậu nghe có vẻ hợp tình hợp lý, thôi không đòi trả tiền nhà nữa.

Nhưng mợ thì mua thức ăn chất đầy tủ lạnh! Họ dọn vào được đôi ba hôm, tôi ghé sang ăn cơm tối, thấy bữa cơm bốn năm món, canh, luộc, xào, kho! Hết hồn! Về nhà mẹ ăn cơm, khỏi phải nấu, đã vậy mợ lại dành rửa bát. Sướng quá! Ăn xong, tôi còn nhìn quanh quất xem có món gì dư để mang về nhà mình. 

Họ dọn vào được một hai tuần, tôi ghé sang ăn cơm tối, thấy bữa cơm vẫn bốn, năm món. Nhưng sao lại có hai món canh, hai ba món mặn. Hóa ra mợ nấu ăn nêm hơi ngọt, và hơi béo, đúng ý mấy đứa tụi tôi, nhưng không hợp với mẹ tôi, vốn không thích nêm đường vào thức ăn, và phải kiêng đồ béo. Thành ra mẹ tôi vẫn vào bếp nấu thêm nồi canh, làm thêm một hai món mặn riêng. Ăn xong, tôi càu nhàu, sao mẹ không nghỉ vài hôm cho khỏe, mợ đã ở nhà làm cơm, mẹ lại bày nấu nướng thêm làm gì, coi chừng mợ buồn. Nếu tôi đã chui xuống bếp nấu cơm rồi mà ai còn làm thêm món khác tôi sẽ ... bực lắm! Hoài công tôi, biết vậy tôi “nhường” bếp cho, tôi đi chỗ khác chơi! Nhưng mẹ cũng có lý của mẹ, bắt mẹ ăn theo mợ thì khó ăn mà cũng không tốt cho sức khỏe mẹ. Bắt mợ ăn theo mẹ thì mợ đang khỏe, việc gì phải ăn theo lối người bệnh. Vả lại, cả hai đều thích nấu ăn, chẳng ai lấy đó làm chuyện mệt nhọc (như tôi).  Tôi vừa vô nhà, mợ đã khoe hôm nay có món này món kia,  mời ăn! Tôi không biết mợ có buồn khi thấy mẹ làm thức ăn riêng. Mợ người Nam, thật thà hồn nhiên chân chất. Có thể mợ không rắc rối, khó chịu, nhạy cảm giống tôi. Ở chung, có những cái tế nhị nho nhỏ của nó. Ở trọ nhà tôi, không biết mợ có tủi thân, có ái ngại, có phiền hà ... Mai mốt bay sang bên kia, họ cũng phải ở trọ người quen một thời gian trước khi tìm chỗ ở mới. Làm sao lại chẳng tránh khỏi những ái ngại phiền hà ...

Con chim ở đậu cành tre, con cá ở trọ trong khe nước nguồn ...

Định Mệnh

Tôi chưa kể về đứa con trai của cậu mợ, em họ tôi. Nó tên Định. Sinh ra đã tật nguyền. Đầu óc Định phát triển chậm hơn những đứa bé cùng tuổi. Nó không nói thành chữ thành câu được, chỉ phát từng chuỗi âm thanh mỗi lúc nó ú ớ muốn nói gì đó. Định đi lại trong nhà được nhưng phải dùng walker khi đi ra ngoài. Tay Định lều khều, quơ qua quơ lại mà không cầm chặt được vật dụng hằng ngày. Bù lại, Định có khuôn mặt rất xinh trai, một nụ cười ngây thơ lạ lùng. Nhìn Định cười, tôi bắt gặp một hình ảnh thật thuần khiết, thật đơn sơ, thật ... helpless. 

Mỗi lần tôi về thăm nhà, thấy Định hay cười. Có lúc thành tiếng, có lúc không thành tiếng. Tôi thích những nụ cười không ra tiếng của Định hơn. Lúc Định cười thành tràng thành tiếng, nghe hơi lạ, không biết đang vui hay đang buồn. Mà chắc Định không buồn đâu. Tôi nghĩ vậy, hay tôi muốn tin vậy cho lòng đỡ ray rức.

Tôi thắc mắc không hiểu tại sao cậu mợ đặt tên Định cho em. Một định mệnh buồn.

Nỗi Lòng

Lần đầu tiên, sau khi cậu mợ dọn vào, tôi ghé nhà mẹ chơi, lên lầu chào cậu. Tôi gõ cửa phòng. Cậu đang đọc sách cho con. Thằng bé nằm kế bên, lơ đãng, cựa quậy, thỉnh thoảng cất tiếng cười khanh khách. Giọng cậu đều đều, chỉ ngưng lại khi thấy tôi chào. Xuống nhà, nghe kể là chiều nào cậu cũng đọc sách cho con, lúc còn đi làm cũng như lúc thất nghiệp nằm nhà. Tôi bàng hoàng trước sự kiên nhẫn của cậu. Cậu nuôi hy vọng những câu chuyện đọc sẽ làm Định thông minh hơn? Cậu mong có ngày Định sẽ tự đọc sách được? Nỗi lòng cha mẹ, tôi chưa có con, làm sao hiểu nổi?

Tôi mới lập gia đình gần đây. Mọi người gặp tôi hay hỏi han chừng nào muốn có con.  Muốn bao nhiêu đứa. Muốn con trai trước hay con gái trước. Tôi trả lời rất ba phải, chừng nào có thì có, có bao nhiêu đứa cũng được, được trai trước hay gái trước cũng tốt. Nói thì nói vậy chứ trong đầu tôi cũng nhiều kế hoạch. Tôi muốn thong thả một thời gian rồi hãy có con. Mà cũng đừng thong thả lâu quá sẽ sốt ruột. Tôi có một con số lý tưởng trong đầu về chuyện bao nhiêu đứa con, bao nhiêu trai, bao nhiêu gái. Đừng ít quá để chúng chơi với nhau sau này, đỡ chộn rộn tôi. Mà cũng đừng nhiều quá, mệt lắm.  Tóm lại, tôi nuôi sẵn một chương trình, một dự án trong đầu, không dám xin Chúa theo ý tôi, nhưng cũng phải có sẵn để lỡ may, Chúa hỏi ý tôi!

Tôi không dám hỏi tại sao cậu mợ không có thêm đứa con nào. Cũng không dám hỏi xem cậu mợ có muốn sinh thêm con? Định đã lên sáu rồi. Cậu mợ ngại có thêm con, sợ một trường hợp tương tự, hay vì cậu mợ thương Định, bận bịu quá với Định nên không tính đến chuyện thêm con?

Phần tôi, tôi cảm thấy tất cả những chuyện như bao giờ có con, bao nhiêu đứa, trai trước hay gái trước, bỗng trở nên ... vụn vặt. Tôi ngượng ngập khi nghĩ đến những dự tính mơ ước của mình. Bây giờ, tôi chỉ muốn xin Chúa cho tôi những đứa con khỏe mạnh. Nhưng nghĩ tới cậu mợ, tới Định, tôi thấy thương và tội quá ... Tôi không biết xin gì với Chúa cho họ. Tôi chỉ biết xin Chúa thương họ một cách đặc biệt.

Vợ Chồng

Mợ người Nam, xởi lởi và cởi mở. Thích nấu ăn và nấu ăn khá ngon. Tôi hỏi mợ sao không mua nhiều đồ khô như bánh phở, bún, bánh tráng, mắm, riêu, để đóng thùng mang sang bên kia. Mợ cười bảo thôi bên kia cũng có chợ Việt Nam. Tôi gân cổ cãi lại, chợ bên kia làm sao đủ đồ như bên nay, mà lại mắc hơn là cái chắc. Thấy mợ chưa xiêu lòng, tôi bồi thêm, “Bạn cháu ở mấy tiểu bang khác mỗi lần qua đây cũng hay mua đồ khô mang về.” Mợ nhỏ giọng xuống, “Cậu không thích đâu, mang nhiều đồ ăn đi cậu la đó!” Tôi bỡ ngỡ, sao vợ mang đồ ăn mà lại la, ăn ngon không thích sao? Mà chuyện bếp núc của đàn bà, sao lại xía vô. Kỳ vậy. Rồi mợ kể là mỗi lần mợ nấu món này món kia, cậu càu nhàu, trách mợ cứ phải bày vẽ ... Tôi nghĩ bụng, trời ơi, có vợ nấu ăn ngon cho mà lại càu nhàu, sao cậu khó chịu vầy nè! Phải cho ăn mì gói liên tiếp vài tuần cho biết mùi. Tôi nấu ăn, ngon hay không thì tuỳ bữa, tùy món và tùy hên xui, nhưng hôm nào chồng lỡ miệng chê cái này mặn cái kia chua thì thế nào tôi cũng hậm hực trong bụng cả buổi. Đến hôm sau nghĩ lại vẫn còn tức! Sao mợ kể chuyện bị cậu mắng mà chẳng có vẻ gì tức tối hậm hực, mà cũng chẳng chút buồn phiền. Cứ như là cậu mắng đúng lắm rồi, mợ bị la là phải lắm rồi. Tôi có tật vô nhà hay quên khóa cửa, bị chồng nhắc vài lần, nhắc thôi, chưa mắng, nhưng tôi đã dỗi. Ngoài miệng tôi cười xin lỗi. Nhưng trong bụng tôi tự nhủ nhất định sẽ không để “bị nhắc” nữa. Tự ái tôi to như cái đình. Không, to như cái cung đình thì đúng hơn.

Mỗi bữa, mợ trông con cho cậu ăn xong rồi mới ăn sau. Ăn xong, mợ dọn dẹp. Tôi thầm hỏi, có bao giờ mợ thấy đời sống chán chường, buồn nản. Có bao giờ mợ thấy hôn nhân không như mình hằng hình dung mơ ước thời con gái? Người Mỹ hay nói về “7-year itch.” Tôi không hiểu “itch” là sao, hỏi bạn bè. Bạn tôi giải thích là sau khoảng bảy năm, người ta để ý thấy các cặp vợ chồng hay gặp sóng gió, khủng hoảng ... Tôi nghĩ đến cậu mợ. Họ lấy nhau chắc cũng khoảng bảy tám năm. Con bệnh tật, chồng thất nghiệp ... bao nhiêu gánh nặng chồng chất đè lên đời sống gia đình của họ. Làm sao tránh khỏi những lần thiếu tế nhị, những hiểu lầm, những mệt mỏi căng thẳng, cau có gắt gỏng trong lúc đối xử với nhau ... Tôi lo ngại tình cảm vợ chồng giữa họ sẽ bị soi mòn bởi khó nhọc của cuộc sống hằng ngày. Tôi muốn hỏi mợ nhiều điều về quan hệ vợ chồng, về đời sống gia đình. Nhưng không tiện. Vả lại tôi đoán là nếu nghe tôi hỏi, chắc mợ cũng không có nhiều lời văn hoa thâm thúy để khuyên bảo. Chắc mợ chỉ cười, nụ cười đơn sơ, không bí hiểm không kín đáo che giấu. Nụ cười chấp nhận những gian nan trong cuộc sống một cách hiền lành an phận.

Đi đâu cho thiếp theo cùng, đói no thiếp chịu, lạnh lùng thiếp cam ...

Lạy Thầy,

Họ ở  tạm nhà mẹ tôi hơn ba tuần thì đến ngày bay sang bên kia ... Weekend đó tôi bận, không kịp tiễn họ. Lúc tôi ghé về thăm nhà thì họ đã đi rồi.

Họ để lại vài món đồ dùng lặt vặt trong nhà cho mẹ. Tôi nghĩ đến hoàn cảnh tài chánh eo hẹp của họ, cất tiếng than thở sao cậu mợ không chịu khó mang theo, qua bên kia khỏi mất công mua lại tốn tiền. Tụi em tôi giải thích, cậu không muốn chộn rộn nhiều hành lý vì phải lo cho Định ngoài phi trường. Cũng như cậu không muốn mợ bày vẽ nấu nướng để giờ đó lo cho cho Định chu đáo hơn. Tôi chợt hiểu lý do của cậu khi càu nhàu mợ chuyện đồ ăn đóng thùng, chuyện cơm nước. Tôi cũng hiểu lý do tại sao mợ không buồn lòng, không giận dỗi khi bị cậu càu nhàu. Cuộc sống của cậu mợ xoay quanh việc chăm chút cho Định. Tôi bàng hoàng nghĩ đến tình thương vô vàn cậu mợ dành cho đứa con bệnh tật kém may mắn.

Họ đi rồi, mẹ tôi dọn dẹp phòng ốc. Mọi chuyện dần dần trở lại quen thuộc, như trước khi họ tới.  Nhưng trong tôi, nhiều điều đã khác  ... Mỗi khi chán việc làm, bực mình vì chuyện này chuyện kia trong hãng, tôi nhớ đến cậu, đến những bạn bè quen biết đang thất nghiệp, và lập tức thấy mình không xứng đáng được đi làm! Mỗi khi không vừa ý chuyện này chuyện kia trong gia đình, tôi nghĩ đến mợ, và bỗng thấy mình nhỏ mọn một cách đáng ghét! Còn Định, tôi ít dám nghĩ đến Định, vì không có câu trả lời.

Một hôm, đi lễ Chúa nhật, cha đang giảng về đức ái và cầu mong sao mọi người biết “love with the Holy Spirit.”  Chồng tôi hơi bỡ ngỡ quay sang hỏi tôi có hiểu thế nào là “love with the Holy Spirit.”  Tôi gật đầu tỏ vẻ hiểu và hẹn sau lễ sẽ giải thích thêm. Rồi tôi ráng nghĩ thầm trong đầu vài câu vài lời để trình bày thế nào là “love with the Holy Spirit” cho thật hay ho đồng thời cũng thật dễ hiểu. Bỗng nhiên, tôi nhớ đến Định. Không, tôi không nhớ đến Định tật nguyền, thua thiệt. Tôi nhớ đến Định được bố mẹ yêu thương vô vàn, nâng niu chăm chút bằng một tình thương không biết mệt mỏi. Phải chăng đó là “love with the Holy Spirit.”

Câu mợ tôi chắc không bao giờ nghĩ mình đang “love with the Holy Spirit.” Nhất là mợ tôi, vốn đơn sơ chân chất. Con mình sinh ra thì mình thương, nó càng thiệt thòi thì mình càng thương. Chắc mợ sẽ lý luận như vậy, nếu tôi hỏi tại sao cậu mợ thương Định quá chừng.

Bây giờ tôi hay nghĩ đến Định mà không thấy buồn, thấy xót xa như ngày trước, lúc Định còn ở tạm nhà mẹ tôi. Tôi nghĩ đến Định và biết chắc Chúa thương Định rất nhiều, nhiều lắm. Hơn cả tình thương cậu mợ dành cho Định mà tôi đã chứng kiến. Hơn cả trí tưởng tượng (vốn dĩ  rất mông lung) của tôi.

Tôi nghĩ đến cậu mợ, đến những bạn bè quen biết, lòng thầm muốn nói với họ rằng Thầy thương họ, và Thầy càng thương họ nhiều hơn khi họ đang gặp khó khăn đau buồn hay thiếu may mắn trong cuộc sống. Đồng thời, tôi hiểu Thầy muốn tôi thương họ dù tôi nghèo nàn tình thương, dù bản chất tôi thờ ơ ích kỷ hay tránh né ngần ngại, xúc động đó rồi quên mau ...

Lạy Thầy, Thầy luôn ở cùng chúng con. Xin cho chúng con biết nhận ra Thầy, mọi ngày trong cuộc sống, và nguyện xin sao chúng con biết trở nên hình ảnh của Thầy ở giữa thế gian.