Ánh Trăng Tâm Linh

N.T.N.

Trăng ở trên cao, nhưng trăng cũng ở dưới đáy bờ ao. Trăng trên cao và trăng ở bờ ao cũng là một ánh trăng. Tôi cầu Chúa trên cao, nhưng tôi cũng gặp gỡ Chúa nơi bờ ao tâm hồn. Sao hình ảnh quá đỗi thân thương đến thế! Nhẹ nhàng mà thấm thiết biết bao. Cho nên tôi gọi Chúa là Ánh Trăng Tâm Linh.

Niềm vui của bờ ao là niềm vui có ánh trăng soi chiếu. Cái đẹp của dòng nước đêm trăng là cái đẹp nhờ ánh trăng rọi soi. Niềm vui của người Ki tô hữu cũng là niềm vui cảm nghiệm được sự hiện diện của Thiên Chúa trong tâm hồn sâu thẳm. Vẻ đẹp của người Kitô là vẻ đẹp của ơn Trời thánh hóa.

Cuộc hội ngộ trùng phùng giữa một Thiên Chúa trên cao, và một bờ ao tâm hồn dệt nên một khúc Tình Thánh tuyệt diệu. Cái tinh tuyền của vẻ đẹp ánh trăng là luôn mở lối tìm đến. Trăng không phân biệt chọn lựa bờ ao. Dù ao đục, ao trong hay ao sâu ao cạn, trăng chẳng bao giờ chối từ ghé thăm. Cứ mỗi lần trăng lên, thì cũng là mỗi lần trăng ước mong dọi xuống để bờ ao mỉm cười. Thiên Chúa cũng chẳng bao giờ phân biệt bờ ao tâm hồn của tôi. Dù ao tôi đục, dù ao tôi trong; dù ao tôi sâu, hay dù ao tôi cạn, Thiên Chúa vẫn đến, vẫn ở để cho tôi niềm ủi an mỗi khi cô quạnh, và nâng đỡ tôi trong những ngày tháng lao đao. Niềm vui đời tôi là niềm vui có Chúa. Nỗi buồn đời tôi được an ủi trong Ngài.

Bao thi ca, âm nhạc đã dùng ánh trăng như nguồn sáng tác bất tận của mình. Trong cái đẹp cái thơ, tôi cũng muốn tìm nơi đó một vẻ đẹp tâm linh, một chuyện tình ý nghĩa. Có lẽ vì sinh ra ở một làng quê nghèo với lũy tre bờ ruộng, nên hình ảnh ánh trăng bên lũy tre xanh, và ánh trăng long lanh dưới nước đã đi vào đời tôi như một kỷ niệm của tuổi ấu thơ. Niềm vui của lũ trẻ miền quê là niềm vui mộc mạc đùa hát bên nhau dưới mỗi mùa trăng lên. Miền quê không có ánh điện như thị thành, chỉ luẩn quẩn bên những chiếc đèn dầu hiu hắt, nên mỗi khi trăng lên, nó đưa tuổi thơ ra khỏi cái hiu hắt của khói đèn, ban cho lũ trẻ những đêm vui an lành dưới ánh trăng.

Rồi xa quê hương, tôi cảm thấy như mất mát cái êm đềm của một thời thơ trẻ. Mất mát cái đẹp, cái thơ của những đêm trăng với những câu hò, câu hát râm ran của tuổi trẻ miền quê.

Tôi khát khao những ngày tháng êm đềm ấy, nên mỗi một mùa trăng lên, nó đưa tôi về lại những năm tháng của tuổi thơ.

Trên đường đi tìm về những kỷ niệm đó, tôi lại có duyên gặp được Ánh Trăng Tâm Linh. Không những có cái đẹp, cái thơ nhưng còn có thêm chất Thánh của màu Trăng. Tôi đi tìm kỷ niệm, tôi gặp một mùa Trăng. Rồi Ánh Trăng soi dẫn, đưa tôi về kỷ niệm. Có kỷ niệm nào mà phản ánh rõ nét và ý nghĩa cho bằng những kỷ niệm được ánh sáng dọi chiếu từ trên cao.

Niềm tin của tôi hôm nay cũng được dệt nên từ những kỷ niệm đơn sơ ấy. Đức tin là một tổng hợp của kinh nghiệm và kỷ niệm. Kinh nghiệm hôm nay sẽ trở thành kỷ niệm ngày mai. Một niềm tin không xây trên kỷ niệm là niềm tin rỗng. Một niềm tin không dựa trên kinh nghiệm là niềm tin chao đao. Do đó cái tuyệt vời của Trăng Tâm Linh là dẫn tôi tìm về kỷ niệm ấy, đi về lối xưa nhưng mang trong lòng một dòng tâm tư mới, một niềm tin và một sức sống mới.

Có lần tôi ngồi ôn lại đời mình dưới Ánh Trăng Tâm Linh, thấy cả một quá khứ cuộc đời hiện ra như một cuốn phim quay chậm: Quá khứ của niềm đau, quá khứ của mất mát, nhưng cảm nghiệm được niềm an ủi xoa dịu. Quá khứ của niềm vui, cho tôi thêm sức sống để vươn lên. Bản chất của Trăng không những chỉ tạo nên vẽ đẹp, chất thơ, không những chỉ dẫn lối soi đường, nhưng còn xoa dịu, an ủi vỗ về. Trăng còn dọi thêm hy vọng của những chuỗi ngày phải lần đi trong đêm tối cuộc đời.

Ao không đi tìm trăng, vì biết mình giới hạn, xấu xí. Nhưng trăng lại tìm đến với ao để kết giao tình đời. Đạo Kitô là đạo Mặc Khải từ trên cao. Nhưng Thiên Chúa của Kitô lại chẳng muốn sống ở trên cao: “Vì loài người chúng tôi, và để cứu rỗi chúng tôi, Người đã từ trời xuống thế.” Câu tuyên xưng của lời kinh Tin Kính tôi vẫn ngân nga mỗi tuần như một cảm nghiệm bởi lòng tin. Thiên Chúa trên cao mở lối bước tới. Con người dưới thấp mở cửa đón mời.

Dù đời tôi tội lỗi, dù tâm tư ê chề, Trăng vẫn một mực ghé thăm. Yêu thương là như thế. Đến với nhau trọn cả tâm tình. Không nhìn nhau với ánh mắt chê trách xét đoán, nhưng chấp nhận tất cả như thực tại của nó. Chúa không nhìn tôi, như tôi hay mặc cảm về chính mình, rồi từ đó tôi nhìn Chúa cũng sợ hãi, xa cách. Chúa chấp nhận cả con người của tôi với tất cả bất toàn yếu đuối. Và từng ngày Ngài biến đổi làm cho bờ ao đời tôi thêm đẹp, thêm trong.

Tôi thường hay nói “trăng tàn” khi trăng khuất về đỉnh núi. Thực chất có bao giờ trăng tàn đâu! Trăng vẫn là ánh trăng vĩnh cửu. Có nhiều lúc tôi cảm thấy Chúa vắng bóng, tâm hồn cũng vọng lên tiếng nói của nghi nan: Có Chúa hay không? Chúa ở đâu rồi? Sao Chúa để tôi cô đơn? Tôi thắc mắc, tôi nghi ngờ, nhưng Chúa vẫn hiện hữu. Cũng như tôi gọi “trăng tàn” nhưng thực chất trăng lại chẳng tàn.

Nghi nan là tín hiệu của một niềm tin đang hao mòn. Nhưng hao mòn của niềm tin không có nghĩa là mất đức tin. Niềm tin cũ phải bị hao mòn và chết đi bởi những nghi nan, để niềm tin mới bắt đầu bước tới, mạnh mẽ hơn, sâu sắc hơn và xác tín hơn. Mỗi một ngày, trong cơ thể tôi cũng có bao nhiêu tế bào phải chết đi, để thay thế cho những tế bào sống sung mãn khác. Niềm tin cũng đi qua một quá trình tiến hóa như thế.

Có nhiều lần tôi cứ mãi băn khoăn, làm sao mình có thể cảm nghiệm được sự hiện diện của Thiên Chúa trong tâm hồn mình, trong thân xác mình? Bây giờ tôi hiểu ra rằng, tôi thật khó cảm nghiệm điều đó nếu Thiên Chúa chưa đến lúc cho tôi cảm nghiệm. Trăng là ơn huệ. Tôi chẳng có thể dùng magic để kéo ánh trăng về. Tôi chẳng có thể dùng tài năng để kéo ân sủng đến. Trăng luôn là khởi sự của những hẹn hò và giúp ao nhận ra cái dịu dàng của Trăng thanh.

Chẳng hạn một niềm vui trong tâm hồn chợt đến; một niềm an ủi khi cô đơn; một cánh thư nhận được từ phương xa; một bài ca du dương dạt dào; một thoáng chốc sốt sắng trong thánh lễ giờ kinh; một mùi kem đánh răng thơm tho mỗi sáng; một li cà phê thơm ngát mỗi ngày; một ai đó tình cờ gặp cho tôi niềm hy vọng cuộc sống; một cái vỗ vai ân tình của những người thân quen, hay một mối tình sâu đậm v.v... Tất cả là những tín hiệu cho tôi cảm nghiệm một Mùa Trăng Tâm Linh đang gợi lên trong hồn. Rồi từ những kinh nghiệm đơn sơ ấy, Ngài dẫn vào trong huyền nhiệm yêu thương. Nơi đó, Ngài vén tỏ và mở toang tâm hồn, cho đáy lòng cảm nghiệm một tình yêu sâu lắng.

Mỗi một mùa trăng lên, tôi lại nhớ tới Ánh Trăng Tâm Linh. Mỗi một lần nghe câu ca dao ngân nga:

Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi

Tôi lại nhớ đến cuộc hẹn hò ân tình giữa Thiên Chúa và bờ ao tâm hồn tôi. Rồi tôi cất tiếng thầm thì: Cảm tạ Chúa đã cho tuổi thơ đời con những ánh trăng xinh và niềm vui mộc mạc bên lũy tre xóm làng. Cảm tạ Chúa đã cho con Ánh Trăng Tâm Linh soi dẫn đời con trong dòng đời cô quạnh. Xin cho con biết giữ lại Ánh Trăng Tâm Linh ấy nơi bờ ao tâm hồn. Con không muốn đổ đi những ánh trăng đẹp, vì con biết ao đẹp chỉ là nhờ có Trăng. Đôi lúc vô tình, con cũng hành động vội vàng, “Múc ánh trăng vàng đổ đi”. Nhưng con tin rằng, dù con có đổ đi một đời, thì nguồn trăng vẫn không bao giờ vơi cạn trong ao. Chỉ có điều, khi con múc đổ nhiều quá thì nó làm thêm cạn nước đời con thôi Chúa ơi.

Xin cho con biết giữ lại mãi vừa trăng vừa nước như một hẹn hò yêu thương, để ao đời con mỗi ngày được gạn bớt chất cặn của bùn lầy tội lỗi, cho những rong rêu ích kỷ càng ngày được vơi dần, để ao hồn con thêm trong, trong như ánh trăng từ trên cao soi chiếu. Con không dám mơ là Trăng, con chỉ dám mơ làm bờ ao có Trăng soi chiếu, rồi phản chiếu ánh Trăng ấy lại cho đời. Để mỗi khi người đời đến bên bờ ao đời con, họ cũng tìm được bến dừng chân mát dịu trong những ngày nắng cháy bên dòng đời hiu quạnh. 

Mùa Trung Thu 2001