Những Ngày Giông Gió Trên Các Cánh Đồng Truyền Giáo

Thiên Ân

Trên con đường đất đá gồ ghề, đã 5 giờ chiều rồi mà chúng tôi còn phải đi tiếp 40 km nữa, nếu không có gì trắc trở thì 7 giờ là tới, thế nhưng trời giông gió mấy ngày nay, những cơn mưa phùn tưới nhẹ lớp đất bột rồi được xe qua lại nhào tới nhào lui dẻo quẹo làm kẹt hai bánh xe, thỉnh thoảng chúng tôi lại phải dừng xe để cậy đất, mới đầu thì dùng cây, sau nhiều quá phải dùng tay moi móc, 10 giờ đêm chúng tôi mới tới được điểm hẹn, anh bạn cùng đi nói nhỏ: “làm công việc này không biết mệt nhọc, chứ nếu chuyện làm ăn thì có nhiều tiền cũng chẳng ham”.

Thực ra, giông gió của đất trời không gây trở ngại mà còn là yếu tố thuận lợi để chúng tôi lên đường: mũ trùm đầu, mình khoác áo mưa, ai cũng như ai, ai mà biết được. Chỉ có giông gió con người gây ra mới lắm trở ngại. Tuy nhiên, việc của Chúa và việc của người chẳng mấy khi trùng hợp, vì vô duyên đối diện bất tương phùng, làm cho người kiếm người không dễ gặp chút nào. Đi đến đâu, một khi đã đăng ký thường trú với Thiên Chúa rồi thì cần gì đăng ký tạm trú với con người nữa. Vị tông đồ dân ngoại đã quả quyết: anh em không còn phải là người xa lạ hay tạm trú, nhưng là người nhà của Thiên Chúa (Eph2,19), và thế là đường ai nấy đi, việc ai nấy làm. Cuối cùng, người đi chưa mỏi chân mà người tìm đã mỏi gối.

Mới đây thôi, tôi về nhà buổi chiều, ngủ qua đêm, sáng hôm sau, vừa rời nhà được 10 phút thì có hai thanh niên đến kiếm, tội nghiệp quá, các anh đã đến trễ một chút để rồi mất thêm ba bốn ngày mà vẫn hoài công. Thế còn khi đụng mặt thì sao, cũng chỉ cần một khoảnh khắc đủ cho chim sổ lồng bay xa. Chuyện xảy ra vào chiều 25 tháng 12 năm 2000, tôi đặt chân vào một ngôi làng nhỏ, cùng đi có hai anh chị ẵm theo đứa con nuôi tám tháng, tuổi mà tôi gọi là “chim trời”. Khung cảnh buôn làng lúc này thật vắng lặng, vì sau một đêm thức trắng đón mừng Con Thiên Chúa giáng trần, thêm buổi sáng kéo nhau đi cầu nguyện từng nhà, giờ này bà con ai về nhà nấy nghỉ ngơi. Tôi đến thật bất ngờ, vào nhà giáo lý viên, mọi người vui mừng hè nhau đuổi bắt gà nấu cháo. Trong khi chờ đợi tôi chạy vô rẫy thăm hai đứa con mắc bệnh phong, nửa giờ sau trở về thì nghe co người kiếm nhưng đi rồi, nồi cháo gà vẫn chưa chín, tôi đi thăm từng nhà và dững lại ở ngôi nhà cuối, gõ đồng la và ca múa với bà con, nửa giờ sau có người tới kiếm, lần này thì không phải một mà là năm người, họ mời bà con đang gõ đồng la ra chụp hình kỷ niệm, tôi trao đồng la của mình cho người khác, ẵm “chim trời” và tìm kế chuồn. Về tới nhà giáo lý viên, nồi cháo cũng vừa chín nhưng tôi phải kiếu từ ngay. Thấy tôi ngồi lên xe với “chim trời” sẵn sàng lên ga rời làng, những người khách lạ vội chạy lại chặn hỏi, tôi trả lời vài câu cho xong rồi mỉm cười tạm biệt. Họ biết tôi là ai nhưng lại không biết rõ, còn tôi thì trả lời lấp lửng rồi bỏ đi,và thế là chỉ cần một khoảnh khắc đủ để chim mẹ cõng chim con vỗ cánh, tôi cứ từ từ đi, mà có đi lẹ cũng không được vì một tay lái xe, một tay còn phải ôm “chim trời”, đường đi lai lởm chởm đất đá với hố hầm. Hai anh chị đã theo tôi vào làng bị giữ lại đến chiều tối, bị ép uống rượu và bị gạn hỏi đủ điều, và thế là thêm một lần để tôi xác tín Lời Thầy đã nói trên hành trình khổ nạn: Ông chẳng có quyền gì trên tôi nếu từ trên không ban cho (Ga.19,11), có nghĩa là việc phải đến không ngoài ý Cha, do đó việc con người phải làm và có thể làm là thuận theo ý Ngài .

Mấy tháng rồi giông gió dữ dội, có người đã bảo tôi đừng tới vì mưa gió thế này gặt hái sao nổi. Cứ nhìn những dấu hiệu bề ngoài thì ai cũng bảo phải tạm ngưng thôi, có người còn cho rằng Chúa muốn anh em chúng tôi phải ngưng một thời gian.Thế nhưng sau một tháng rồi hai tháng cầu nguyện, tôi lục tìm khắp Tin Mừng mà chẳng thấy chỗ nào Chúa nói ngưng, và thế là chúng tôi lại riu ríu bảo nhau lên đường.

Giông gió không cản được lòng người mà chỉ làm chậm bước chân thợ gặt. Mùa màng có bị phá đôi chút, một vài nơi lúa vừa cắt xong chưa kịp đem về nhưng chưa hẳn đã là sôi hỏng bỏng không, vì cánh đồng truyền giáo đâu phải là công trình của con người, do đó càng khó khăn, người được sai đi càng được dạy để chỉ biết dựa cậy vào quyền năng Chúa mà thôi.

Ngọn gió đầu tiên thổi vào vùng này đã làm sập mất ba ngôi nhà dùng làm nơi cho bà con cầu nguyện. Niềm vui chưa là mấy trước những ngôi nhà vừa được dựng lên thì đã vội tan. Thế nhưng không có nơi cầu nguyện chưa hẳn lời kinh đã vụt tắt trong lòng người, trái lại, càng thử thách, lòng tin càng thêm kiên vững, cứ nhìn dòng người đổ về nhà thờ mỗi trưa thứ bẩy thì rõ, bà con phải đội nắng đi bộ trên dưới hai tiếng đồng hồ tùy sóc xa hay gần, và rồi chiều đến nhiều bữa lại phải đội mưa trở về.

Bị bắt buộc phài rỡ bỏ những ngôi nhà chính tay mình vừa cùng với bà con góp sức dựng lên, người giáo lý viên đã đau lòng còn không được yên thân làm ăn, vì người ta cứ nay mời mai hỏi. Một chàng trai trẻ đang hăng hái trên đường, chỉ ba tháng mà chàng ta đã gây dựng được một cộng đoàn mới với ngôi nhà cầu nguyện mới, và chàng đang đi tiếp qua làng thứ hai, cứ thứ bẩy đi chiều chúa nhật về, nhưng khi giông gió vừa nổi lên thì chàng là người bị chiếu cố đầu tiên: cái bóng dáng hiền lành đã làm người ta nổi nóng. Con người khi đứng trước người vô tội vẫn thế, phải cho chúng nó biết tay và người ta đã phải để lộ hết chân tướng gian ác của mình, trong khi người vô tội vẫn luôn vui tươi và an bình trước mọi lời đe dọa. Hôm nay, mặc dù giông gió chưa dịu đi chút nào, nhưng giữa cái khó đã ló cái khôn. Những giờ ngồi lặng trước Lời Chúa, chàng đã khám phá ra nét đơn sơ và lẽ khôn ngoan của Con Thiên Chúa, và chàng lại tiếp tục lên đường, biết rằng “Thầy ở cùng anh em mọi ngày”.

Chàng đã đi thêm hai giờ đi bộ đến một làng mới và ngay ngày đầu tiên đã có sáu gia đình xin trở lại. Chưa tìm được nhà dùng làm nơi cầu nguyện, và cũng chưa có giáo lý viên hướng dẫn, mỗi trưa thứ bảy bà con phải lội bộ bốn tiếng đồng hồ đến nhà thờ dự lễ, và sau đó về được đến nhà thì trời đã tối mịt mờ. Đứng nhìn bà con lặn lội tìm đến với Chúa và Hội Thánh, tôi nghe vang dội bên tai tiếng reo vui của Con Thiên Chúa, như Người đã từng reo vui khi sống kinh nghiệm làm người giữa những người con nghèo khổ, và đã cất cao lời kinh cảm tạ: “Lạy Cha, con ngợi khen Cha vì Cha đã bày tỏ mầu nhiệm nước trời cho những người bé mọn” (Mt 11,25-26). Gặp bà cụ già 70 tuổi đang nằm thở dốc vì đường xa mệt nhọc, tay ôm bụng kêu đau, tôi xin y sĩ cùng đi khám cho cụ, để nếu cần thì chuyển về Saigon chữa trị. Cuối cùng, bệnh thì không nặng nhưng sức đã cạn nhiều, tôi phải làm gì và có thể làm được gì ngoài việc đưa tay đỡ nâng bà, ôm bà vào vòng tay, và bà đã nhận được một chút hơi ấm của Hội Thánh. Bà cụ nhìn tôi mỉm cười, tôi cũng cười theo nhưng cả hai nụ cười tắt vội vì phải chia tay: tôi nghĩ tới đoạn đường cụ lê gót về nhà, ít gì cũng mất năm tiếng đồng hồ, sớm lắm cũng 10 giờ đêm. Nhìn trời tôi thấy trăng lên, và tôi thấy bóng dáng Con Thiên Chúa đâu đây, tôi nghe rất rõ tiếng Người mời gọi: “tất cả những ai mệt nhọc gồng gánh nặng nề, hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng” (Mt 11,28-30). Tôi nhìn bà cụ bước đi , tôi biết bà sẽ về tới nhà và đêm nay bà sẽ ngủ rất ngon trong vòng tay của Thiên Chúa đất trời.

Đi làm ăn, người ta hay nói đến khó khăn, gian khổ với hy sinh. Trên đường truyền giáo, người được sai đi, dù là người kinh hay sắc tộc, thường chẳng mấy khi nhắc đến những chữ này. Đứng trước các cánh đồng mênh mông ngút ngàn, có ai không miệt mài, và thế là giữa cơn giông gió hôm nay, một cánh đồng mới vừa được mở ra.

Khai mở một cánh đồng truyền giáo, một vùng đất lạ, tôi tự hỏi Chúa sẽ sai ai đây, và rồi bao nhiêu người sẵn sàng dấn bước. Tôi lân la tìm kiếm, tôi đến một giáo họ mới có tên gọi chứ chưa có nhà thờ, nằm xa lắc xa lơ nhưng lại ở giữa các sóc người S’Tiêng. Cuối cùng, tôi đã gặp được không phải là các giáo lý viên mà là một nhóm ca viên, tôi thử để họ chia nhau đi vào các sóc và thế là năm người đã bị giữ chân lại . Điều đã lôi cuốn những con người này ngay từ bước đầu gặp gỡ chính là mối tơ duyên Con Thiên Chúa đã giăng mắc giữa đất trời từ muôn đời trước.

Bốn chàng trai tuổi trên dưới 30 mà vẫn còn độc thân, một cô bé mới 18 tuổi. Anh trưởng nhóm nói năng không lưu loát nhưng rất nhiệt tình, giỏi đàn nhạc, hoàn cảnh tương đối khó khăn, anh thứ hai có cha già đang đau liệt, hai anh còn lại là anh em ruột được người cha sẵn sàng cho đi mút chỉ. Ông cụ nói, gia đình chúng tôi khi mới đến đây lập cư chỉ có 20.000đ (khoảng 2 đôla), cơm nước bữa đói bữa no, ngày xách túi đi chích dạo, đêm về cầu nguyện phó thác gia đình cho Chúa. Hôm nay đây gia đình đông vui, cuộc sống đỡ vất vả nhiều rồi, các con tôi đứa nào đi làm việc cho Chúa, cứ để vườn tược đấy, vườn nhà thêm cỏ thì vườn Chúa thêm hoa trái. Thế còn cô bé choàng khăn đỏ, một đoàn viên xuất sắc tự nhận mình có chân đi, cô luôn có mặt tại các điểm hẹn.

Và thế là giữa những giông gió hôm nay, các cánh đồng truyền giáo vẫn vào mùa, hứa hẹn nhiều hoa trái, để kẻ gieo người gặt đều reo vui.

Cách đây hai tuần lễ, tôi gặp một trưởng cộng đoàn nhỏ tuổi nhất: chàng trai 18 tuổi. Anh theo đạo đã bốn năm, và vì là xứ người đầu tiên xin theo đạo, lại đơn sơ và lanh lợi, nên anh được chọn làm giáo lý viên phụ trách cộng đoàn. Số người theo đạo trong sóc của anh chưa được bao nhiêu, anh lại quá non nớt mà phải đứng ra hướng dẫn và chia sẻ Lời Chúa cho bà con chú bác trong sóc của mình thật không dễ chút nào. Sóc của anh gần thị trấn, gần đối với anh mỗi lần ra nhà thờ, nhưng để người từ nhà thờ vào thì lại hơi xa, vì giông gió có thể nổi lên bất chợt. Vậy mà suốt mấy tuần nay, khi giông gió nổi lên ở nhiều nơi càng lúc càng mạnh, thì trong sóc của anh, tuần nào cũng có người xin vào đạo. Anh vui lắm. Thêm những gia đình theo đạo, sóc của anh thêm hiệp nhất, và đặc biệt anh sắp có thêm một người bạn trẻ gánh đỡ cộng đoàn giúp anh. Người bạn này mới theo đạo được hai tuần lễ, nhưng rất nhiệt tình, và đang theo khóa cầu nguyện. Hai ngày đầu gặp gỡ Lời Chúa, người lính mới ngớ nga ngớ ngẩn chẳng hiểu gì, nhưng đến ngày thứ ba rồi thứ tư, chàng luôn luôn là người chia sẻ đầu tiên sau mỗi giờ cầu nguyện, chàng trai mới đó đã khám phá ra Thiên Chúa đấng luôn luôn ở với con người.

Trở lại với trưởng cộng đoàn tí hon, Anh theo đạo năm 14 tuổi . Thật khó tưởng tượng một chú bé có thể vừa gánh vác cộng đoàn vừa gánh vác gia đình, mà gia đình của chú bé cũng hơi nặng đấy: cha mất, mẹ mang thai với một người không thể sống chung, anh phải vừa lo chăm sóc vườn điều, vừa làm mướn kiếm gạo đỡ đần mẹ và nuôi dạy các em. Nhìn ngôi nhà tranh rách nát, mỗi năm phải lợp lại hoặc sửa chữa, anh mơ có một nếp nhà tôn, và hôm nay giấc mơ của anh đã thành sự thật. Câu chuyện anh mượn tiền mua tôn cũng vui lắm. Có đủ cây que rồi, thợ dựng sườn nhà lên rồi mà anh không có một xu để mua tôn, anh đi làm cho các cô và mặc dù tiền công anh chỉ được 350.000đ trong khi tiền tôn tốn 830.000đ, anh không xin, nhưng mượn, các cô muốn xí xóa, coi như không ai nợ ai. Chuyện tưởng thế là xong, nhưng mới đây anh tới xin lại tiền công. Các cô cũng trả cho anh 350.000đ và xóa luôn cho anh số nợ 830.000, nhưng anh nhất định không chịu, nói sao anh cũng không chịu, đối với anh nợ nần luôn rõ ràng, và anh muốn hoàn trả .

Khi chàng trai đã đi rồi, người nữ tu trở vào quì lặng trước Thánh Thể, lòng ngổn ngang. 830.000 đã được trao từ đôi tay và tấm lòng người mẹ, thế nhưng đứa con lại chỉ muốn nhận như một món nợ, và người mẹ chợt nhận ra rằng mình cũng nợ thật nhiều, nợ người đã trao cho mình số tiền 830.000 kia, nợ Đấng đã sai mình đến đây đòi buộc mình phải làm lời thêm 830.000 nữa, vì người lãnh 2 nén phải làm lời thêm 2 nén khác, và còn nợ chàng trai, nợ những tấm lòng đơn sơ trong sáng.

Chúa ơi, xin dạy chúng con biết sống quảng đại...

Thiên Ân 31/7/2001