Người Gieo Giống

Đỗ Bá Long, S.S.S.

Triết lý nhà Phật dạy rằng: Cuộc đời là bể khổ vì lòng ham muốn tạo nên. Tự diệt được lòng ham muốn thì chính tôi sẽ tìm được an lành và cuộc đời tôi sẽ bớt đi nhiều đau khổ. Nói như vậy thì phải chăng lòng ham muốn tạo nên những nỗi khổ cho cuộc đời? Nhưng nếu lòng ham muốn của tôi hướng về điều toàn thiện cho nhân loại thì đó phải chăng cũng là một ham muốn bất chính? Làm sao tôi có thể diệt đi lòng ham muốn cho một thế giới hòa bình, không có chiến tranh, không có hận thù, không còn những đố kỵ, không có tỵ hiềm và không còn sự dữ? Lương tâm tôi có cho phép tôi trốn chạy tha nhân để bình yên và tự diệt đi lòng ham muốn chính đáng và tốt đẹp của chính mình chăng? Mơ ước một thế giới mà tình yêu ngự trị và làm chủ tâm hồn của con người, phải chăng đó cũng là một ham muốn bất chính hay là một ảo tưởng xa vời?

Cuộc sống dính liền vào cái chết, hạnh phúc không hề rời xa đau khổ, ánh sáng không thiếu đi bóng tối, hy vọng đi đôi cùng thất vọng. Tất cả đã tạo ra những tương phản của cuộc đời, như những nốt nhạc khi lên thật cao, khi xuống thật trầm, tương phản và đối chọi. Cuộc đời là những tương phản. Điều hệ trọng không phải là những tương phản nhưng là nơi đâu tôi đặt cuộc đời mình. Những tương phản này như những điệu ca không ngừng vang vọng trong cuộc sống. Trong những tương phản như vậy, thái độ sống của tôi sẽ luôn là một chọn lựa không ngừng.

Tôi chọn sự sống cho dù sự sống dính liền vào cái chết. Tôi chọn hạnh phúc và bất chấp đau khổ đón chờ. Tôi chọn ánh sáng trong khi bóng tối cố tình bao phủ lấy tôi. Chính trong thái độ chọn lựa này mà tôi có thể xác định được mục tiêu và lý tưởng của cuộc đời mình. Và cho dù bao khó khăn, thử thách đang đón chờ phía trước, tôi vẫn dõi theo mục tiêu và lý tưởng đời mình.

Cuộc sống cũng giống như đại dương mênh mông và huyền nhiệm. Từng đợt sóng nối đuôi nhau trôi dạt vào bờ. Sóng gầm thét nhưng không làm đại dương kinh sợ, cũng như những thất bại sẽ không làm chùn những bước chân hy vọng nơi người gieo giống ra đi gieo giống.

Có lời kinh thánh kể lại rằng:

Khi người gieo giống đi ra gieo giống.  Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất.  Có những hạt rơi trên sỏi đá, chỗ không có nhiều đất; nó mọc lên ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và bị thiếu rễ nên bị chết khô.  Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt.  Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. (Mt 13. 3b - 8)

Tâm tình người gieo giống

Tôi quen sống với nương đồng. Cuộc đời của một nông dân gắn liền vào mảnh đất. Tôi yêu mến mảnh đất của tôi vì nó thuộc về tôi, và tôi đặt trọn niềm hy vọng vào mảnh đất. Vì yêu mến nương đồng, nên tôi không quản ngại tất cả nắng mưa khổ cực đang đón chờ, chỉ mong sao cho nương đồng mình đón nhận những hạt giống tôi gieo và làm nẩy sinh hoa trái.

Một ngày mới bắt đầu, hừng đông xuất hiện nơi phương đông với những tia nắng dịu hiền và tràn đầy hy vọng. Nương đồng mình làm chủ đang réo gọi, đợi chờ, và sẵn sàng đón nhận. Tôi băn khoăn đứng nhìn nương đồng và nguyện ước thầm mong sao cho nương đồng của mình mai sau sinh lên hoa trái, làm đẹp cuộc đời, cho dù mình phải miệt mài khổ cực sớm hôm chăm nom, gìn giữ.

Quyết định đi ra gieo giống của mình phải chăng là một ước mơ hay thách đố? Hạt giống trong tay mình liệu có sinh hoa kết trái hay chim trời sẽ cướp mất? Nương đồng có đó, nhưng sỏi đá cũng gần kề, nông cạn. Liệu sức sống của hạt giống mình có đủ sức cắm sâu vào lòng đất hay đụng phải sỏi đá cản ngăn, và làm cho nó phải khô héo chết đi? Những hạt rơi vào vùng đất tốt sẽ thu gặt được bao nhiêu hoa trái khi mùa gặt đến? Băn khoăn và lo lắng trong lòng, nhưng tiếng réo gọi vẫn thúc đẩy bước chân tôi lên đường gieo giống.

Trước mặt mình một nương đồng đang chờ đợi.  Trước mặt mình là một giấc mơ phải thực hiện, một thách đố đang đón chào. Buồn rầu khi nhìn thấy chim trời cướp mất đi hạt giống. Ngẩn ngơ thương tiếc thấy cành lá chưa chín mùi, hoa chưa trổ bông và kết hạt, đã bị nắng lên làm khô héo, làm chết đi. Băn khoăn thao thức cho những hạt đang bị những bụi gai mọc lên chen lấn.

Quyết định đi ra gieo giống bao gồm ước mơ và thách đố. Quyết định đi ra gieo giống là chấp nhận thành công cũng như thất bại. Quyết định đi ra gieo giống là đón nhận vui mừng khi hạt giống nẩy sinh hoa trái cũng như đau buồn khi hạt giống không đâm chồi nẩy lộc. Cho nên đi ra gieo giống, chính là mang niềm hy vọng cũng như chấp nhận thất vọng đang đón chờ.

Khi hy vọng dâng tràn trong lòng thì cũng là lúc bước chân tôi lên đường càng nhanh, bàn tay tôi càng dịu hiền nâng niu từng hạt, và niềm mơ ước càng dâng lên trong lòng. Ngắm nhìn những hạt giống vuột khỏi lòng bàn tay mình, tôi không còn nhìn thấy những chướng ngại vật đang thách đố và hướng lòng mình đến ngày thu gặt kết quả trong hy vọng chan hòa.

Điều quan trọng khi ra đi gieo giống chính là thái độ yêu thương mang trong tâm hồn, và khi tôi chấp nhận đi ra gieo giống chính là lúc tôi ôm ấp trong lòng niềm hy vọng sinh hoa kết quả. Gói trọn tất cả niềm vui, mơ ước, và hy vọng trong những hạt giống tốt mà mình lựa chọn:  TÔI ĐI RA GIEO GIỐNG.

Lạy Chúa, lời tình tự của người gieo giống đã yêu thương dành cho mảnh đất thuộc về mình, làm con liên tưởng đến những thao thức của Chúa đã dành cho chính con. Những thao thức này đã khắc ghi trong lòng con hình ảnh của một Thiên Chúa của sự sống.  Như người gieo giống hăng say đi ra gieo giống trên nương đồng của mình.

Lạy Chúa, con muốn cảm tạ Chúa thật nhiều về niềm hy vọng và lòng mến của Chúa dành cho mảnh đất tâm hồn của từng con người. Cho dù Chúa có nhìn thấy những thất bại của hạt giống khi chim trời ăn mất, hay rơi vào vùng sỏi đá, hoặc bị  bụi gai ngăn cản lớn lên, nhưng những thất bại đó không làm Chúa ngại ngùng. Chúa vẫn luôn giữ niềm  hy vọng khi ra đi gieo giống.

Cái vung tay quảng đại, từng hạt giống tung bay vào nhiều vùng đất.  Như người gieo giống chỉ biết ra đi gieo giống trên nương đồng mà không cần đắn đo hay toan tính. Chúa cũng không hề đắn đo khi phải đem chính cuộc sống của Chúa ban tặng cho con người.  Chúa đã trao đi tất cả chỉ vì yêu thương và bởi vì yêu thương. Yêu thương cho đến cùng, cho đến hơi thở cuối cùng của cuộc sống mình mà không hề đắn đo hay toan tính.

Con nhớ đến Chúa đã có một lần chia sẻ với con về mầu nhiệm tình yêu và mời gọi chúng con sống cho tình yêu: �Thầy bảo thật anh em, nếu hạt lúa gieo vào lòng đất không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình; còn nếu chết đi, nó mới sinh được nhiều hạt khác.  Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi thường mạng sống mình ở đời này thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời.  Ai phục vụ Thầy, thì hãy theo Thầy; và Thầy ở đâu kẻ phục vụ Thầy cũng sẽ ở đó.� (Gioan 12, 24 - 26a)

Điều này cho con cảm thấy rằng khi con ra đi làm nhân chứng về Chúa, con cũng phải mang tinh thần cho như không, đừng chờ đợi phải thấy kết quả trước mặt rồi mới lên đường. Lạy Chúa xin giúp con biết theo Chúa mỗi ngày và học nơi Chúa mỗi ngày, trong tư tưởng, lời nói và hành động của con về mầu nhiệm của tình yêu. Xin giúp con lên đường vào cuộc đời nhân chứng sống động cho mầu nhiệm tình yêu tuyệt vời.

Nét đẹp nơi hạt giống

Gọi là hạt giống vì tự nơi nó đã có mang lấy một sức sống mãnh liệt hơn những hạt khác.  Giá trị của hạt giống là mang trong mình sức mạnh làm nẩy sinh nên nhiều hoa trái. Thiếu khả năng nẩy sinh nên những hoa trái này thì nó không được gọi là hạt giống.  Nhìn vào hạt giống, người ta không thể nào nhận biết được sự huyền nhiệm về sự sống nó đang mang trong mình.

Người ta không thể nào hiểu thấu được mầu nhiệm của hạt giống. Người ta chỉ có thể hiểu biết rằng để nẩy sinh nên nhiều hoa trái khác thì chính hạt giống phải từ bỏ đi chính mạng sống mình. Nó phải hy sinh tách khỏi lớp vỏ cứng đang bao bọc cuộc sống của nó, và chấp nhận tan biến đi.

Chết đi để mang lại sự sống, đau khổ để tìm thấy hạnh phúc. Những thực tại này luôn hiện diện không ngừng trong cuộc sống con người. Ai cũng có thể ý thức về những điều này, nhưng mấy ai dám đối diện và chấp nhận? Vì khi đối diện và chấp nhận là phải chịu thiệt thòi. Một khi bị thiệt thòi thì mới phải do dự, tính toán. Có do dự, tính toán nên mới nẩy sinh ý định chối từ.

Nếu hạt giống chỉ nghĩ về chính mình mà chối từ thua thiệt, thì niềm hy vọng của người gieo giống sẽ trở thành thành thất vọng. Nhưng nếu hạt giống thấu hiểu về tâm tình của người gieo giống và chấp nhận những thua thiệt để làm nẩy sinh lên nhiều hoa trái, thì giấc mơ và niềm hy vọng của người gieo giống sẽ được vẹn toàn.

Nói như vậy thì phải chăng hình ảnh của Đức Giêsu tại núi Ô-liu mà thánh sử Luca thuật lại, chính là phản ảnh tâm tình của hạt giống và ước mong của người gieo giống. �Cha ơi, nếu Cha muốn, xin tha cho con khỏi uống chén này.  Tuy vậy, xin đừng làm theo ý con, mà xin theo ý Cha� (Lc. 22, 42).

Hành trình nội tâm của tôi phải chăng cũng giống như hành trình của những tương quan giữa hạt giống và người gieo giống? Một khi chấp nhận thoát khỏi lớp vỏ cứng của mình thì phải chăng tôi cũng cần phải thấu hiểu và cảm thông chung với tâm tình, ước mơ và niềm hy vọng của người gieo giống? Hành trình nội tâm của tôi phải chăng cũng được kết tụ bằng những do dự và lo toan? Hay hành trình nội tâm của tôi là những yêu thương và đón chờ?

Đôi khi vì ngại ngùng khi phải hy sinh, đắn đo khi phải thiệt thòi, lo âu khi phải đối diện trước những đòi hỏi mà sứ mạng của Chúa dành đặc biệt cho tôi, nên tôi tự thu mình trong những điều tư hữu thuộc về mình. Tôi chối từ lên dường ra đi làm nhân chứng cho Ngài. Những bước chân lên đường còn vấn vương và thương tiếc.

Con chối từ bước theo Chúa vì con sợ con không có khả năng hay sức lực. Con lưỡng lự trước những lời mời gọi cùng mạo hiểm với Chúa, vì con cần phải đạt được những gì con cho là bảo đảm khi chấp nhận lên đường.

Lạy Chúa, có lẽ đôi mắt của Chúa thật buồn khi nhìn vào những hạt giống mà Chúa đã gieo vào lòng con và không nẩy sinh nên hoa trái. Mặc dù buồn nhưng Chúa không hề thất vọng nơi con, ngược lại Chúa luôn đặt niềm hy vọng vào con. Cho dù cuộc sống của con có nhiều bất toàn và yếu đuối, nhưng Chúa vẫn luôn muốn cùng con lên đường. Chúa không cần bàn tay con, Chúa cũng chẳng cần lý trí con, Chúa không màng đến sự hiểu biết của con hay những tài năng mà con có, vì tất cả là của Chúa, tất cả do Chúa ban tặng. Nhưng Chúa muốn sự hợp tác của con trong chương trình cứu độ. Lạy Chúa,  con muốn cám ơn Chúa đã cho con được dịp cùng Chúa tái tạo thế gian, và con xin Chúa gìn giữ trong con niềm hy vọng của Chúa, để con được phó thác hoàn toàn cuộc sống con trong dòng tình yêu của Chúa.

Khả năng từ vùng đất

Đất không tự mình có giá trị nhưng đất cần đến hạt giống và người gieo giống để có thể trở nên giá trị. Người ta không thích nhìn những vùng đất hoang vu, cằn cỗi. Nhưng người ta lại say mê ngắm nhìn những bờ ruộng xanh tươi, những luống rau mọc ngay ngắn.

Khả năng của đất là đón nhận và làm nẩy sinh.  Khi đất không còn khả năng đón nhận và làm nẩy sinh này thì nó sẽ biến thành sa mạc hoang vu và cằn cỗi.  Người ta thường định nghĩa vùng đất tốt và mầu mỡ là vùng đất ít sỏi đá và cỏ dại, vùng đất có khả năng làm nẩy sinh và phát triển. Nói như thế thì đất sẽ luôn là đất tốt, nhưng sỏi đá và cỏ dại làm cho đất mất đi giá trị của mình. Cũng như tâm hồn tôi, ngay từ nguyên thủy là trọn vẹn tinh tuyền. Thế nhưng kẻ thù đã lợi dụng những khi tâm hồn tôi trống vắng, trong bóng đêm, trong mệt mỏi, để gieo vào sỏi đá và cỏ dại.

Vùng đất hoa mầu là vùng đất cho nhiều kết quả khi tới mùa thu gặt.  Nói như vậy thì khả năng đón nhận và làm nẩy sinh lên hoa trái là bản chất của đất. Bao lâu tôi còn trông nom mảnh đất tâm hồn mình, thì bấy lâu nó vẫn sẽ là vùng đất tốt. Nhưng tôi phải biết luôn luôn thức tỉnh vì kẻ thù vẫn đón chờ để hủy hoại đi nét đẹp từ vùng đất tâm hồn.

Nhìn vào hình ảnh của mảnh đất để rồi tôi có dịp suy tư về chính mảnh đất tâm hồn mình. Giá trị và bản chất của mảnh đất tâm hồn mình ngay từ khi khởi sự cho đến hôm nay có gì vương vấn? Phải chăng có những sỏi đá của những bất ngờ trong cuộc sống làm tôi hoang mang? Phải chăng vì những đau khổ bởi những gai góc trên đường làm tôi nghi ngại? Phải chăng vì những yếu đuối hằng ngày của mình làm tôi thất vọng và chán nản?

Xen qua những khoảng đất còn nguyên vẹn, hình hài của mến thương và tôn trọng, tôi tìm thấy những sỏi đá lẫn vào. Bới cầy lên những vùng đất cằn cỗi, khô khan, tôi bắt gặp những ngọn cỏ dại đang vươn lên. Xao xuyến và xót thương trong lòng, hôm nay mảnh đất tâm hồn tôi ra sao? Ngậm ngùi và thương tiếc cho giá trị và bản chất của mảnh đất tâm hồn này, tôi dâng lên Chúa lời kinh trên nương đồng.

Lạy Chúa, mảnh đất tâm hồn con có cỏ dại đang vươn lên, có sỏi đá chen lấn, có kẻ thù đang rình rập trên những bước đường con đi. Con sợ một ngày nào đó mảnh đất tâm hồn mình không còn giá trị và bản chất tinh tuyền nguyên vẹn của nó nữa. Con sợ mảnh đất tâm hồn mình biến thành vùng đất sa mạc, cằn cỗi và thê lương.

Con xin Chúa giúp con ý thức và giúp con nhận diện những sỏi đá và cỏ dại trong cuộc sống của con.  Để rồi với cố gắng của con và với ân sủng của Chúa ban cho, con sẽ can đảm để gạt bỏ khỏi mảnh đất tâm hồn con những gì vương vấn, làm bận bước chân con lên đường theo Chúa trong cuộc sống của con.

Lạy Chúa, xin đặt trong lòng con những tâm tình yêu thương của Chúa, và xin cho con biết luôn thao thức, mạnh dạn đối trả và luôn ý thức để nhận diện những kẻ thù đang chực xâm chiếm hồn con.

Lời kinh của con người hôm nay

Biết qúy những điều mình có là một cách để tỏ lòng biết ơn cho người đã ban tặng. Biết nhìn vào chính lòng mình để xác định lại giá trị mình đang sống là một ơn sủng. Biết định hướng con đường mình để tiến bước là một đòi hỏi cố gắng không ngừng.  Bước đi trên nương đồng ngày hôm nay và hướng về tương lai đang đón chờ, chính tôi phải chuẩn bị cho chính mình những điều cần thiết, với tâm hồn nhậy cảm, cậy trông, tin tưởng và phó thác.

Lạy Chúa !

Đã hơn một lần Chúa gieo vào mảnh vườn cuộc đời con, mảnh vườn đời sống tâm linh của con, những hạt giống tình thương của Chúa. Đã hơn một lần Chúa buồn rầu, vì hạt giống này đã bị cướp đi, vì chính ngay mảnh vườn này đã không chấp nhận và coi thường hạt giống. Đã hơn một lần Chúa dõi mắt ngẩn ngơ thương tiếc khi nhìn thấy hạt giống được nẩy sinh nhưng cành lá chưa chín mùi, hoa chưa trổ bông kết hạt, đã bị nắng lên làm khô héo, làm chết đi, vì những cố gắng vẫn chưa được trọn vẹn. Đã hơn một lần Chúa đã băn khoăn thao thức cho những hạt giống đang bị những bụi gai mọc lên chen lấn, và vì mỏi mệt phấn đấu, nên nó đã buông xuôi, để mặc cho dòng đời trôi dạt.

Lạy Chúa, Chúa biết và hiểu từng góc cạnh cuộc sống của con người. Là một con người, con có những bất toàn và thật nhiều giới hạn. Lời Thánh Phao-lô như vẫn vang vọng, nơi thâm sâu của tâm hồn, như một nhắc nhở về chính thân phận mình: "Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm. Tôi thật là một con người khốn nạn" (Rom 7, 19 & 24a).

Lạy Chúa, đây là thân phận con người của con. Mặc dầu vậy, Chúa đã không hề thất vọng! Chúa luôn giữ niềm hy vọng của Chúa về con. Trước mặt Chúa, con vẫn là một mảnh vườn mang một giá trị tuyệt hảo, đang mong chờ những hạt giống tình yêu và sự sống của Chúa. Trước mặt Chúa, mảnh vườn cuộc sống của con không có chi là nhỏ mọn hay tầm thường, nhưng nó thuộc về Chúa, ngay từ thuở ban đầu và mãi mãi mảnh vườn này luôn thuộc về Chúa. Chính vì mảnh vườn cuộc sống của con thuộc về Chúa, nên giá trị của nó luôn được tiến hoá trong tình thương của Chúa.

Lạy Chúa, xin cho con luôn được đổi mới và sống động trong nhịp điệu tình yêu của Chúa.  Vì con sợ rằng, con chỉ nhìn đến tình yêu của Chúa như nhìn một câu chuyện tình, đã xẩy ra trong quá khứ, mà con quên rằng Chúa vẫn cư ngụ cùng con mọi ngày, Chúa đang sống động với con qua những biến cố thật bình thường đang xẩy ra trong cuộc sống, "Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta" (Gio 1, 14). Chúa luôn mặc khải cho con hiểu được chương trình cứu độ của Chúa.  Và chỉ khi nào con chọn lựa kết hiệp nên một cùng Chúa, như tiếng đáp trả lại tình thương mà Chúa đã dành cho con, thì hoa trái mới nẩy sinh. Xin cho con sống trong tình yêu của Chúa.

Lạy Chúa, con luôn mê man với lời tự thú của Thánh Phao-lô, và con mong ước có một ngày, một ngày con trọn vẹn thuộc về Chúa để rồi con cũng có thể lập lại lời đó, với tất cả tín cẩn và trung thành: “Những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay vì Đức Kitô, tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi còn coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Giêsu Kitô, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như không đáng kể, để được Đức Kitô.” (Pl 3, 7-8).

Trích Khi Ngài Bẻ Bánh, tuyển tập những bài suy niệm & cầu nguyện sẽ được phát hành năm 2001